• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سمد (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سُمود (به ضم سین) از ماده «سَمْد» از واژگان قرآن کریم به معنای لهو و سر برداشتن از روی تکبر است. از مشتقات این ماده که در آیات قرآن آمده سامِد به معنای «مشغول شونده كه سر بالا دارد.» می‌باشد. این واژه تنها یکبار در آیه ۶۱ سوره نجم آمده است.



سَمْد: سُمُود را لهو و سر بر داشتن از روى تکبّر گفته‌اند. در صحاح آمده «سَمَدَ سُمُوداً: رفع رأسه تكبّرا ... و السَّامِدُ: اللَّاهِي» راغب «مشغول شونده كه سر بالا دارد.» گفته است.


(وَ تَضْحَكُونَ وَ لا تَبْكُونَ • وَ أَنْتُمْ‌ سامِدُونَ‌) «مى‌خنديد و گريه نمی‌كنيد و شما متكبريد يا غافليد.»
ابن اثیر آن را به قولى غفلت گفته است و از زمخشری حكايت شده كه آن در لغت حمير آواز خوانى است و از ابن عباس در آيه فوق تكبر نقل است.


اين كلمه در كلام اللّه مجيد فقط يكبار يافته است.


۱. نجم/سوره۵۳، آیه۶۱.    
۲. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۳۱۹.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۴.    
۴. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۷۰.    
۵. جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح، ج۲، ص۴۸۹.    
۶. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۴۲۴.    
۷. نجم/سوره۵۳، آیات۶۰-۶۱.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۹، ص۵۱.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۹، ص۸۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۷۸.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۴۲۳.    
۱۲. ابن اثیر، مبارک بن محمد، النهایه، ج۲، ص۳۹۸.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «سمد»، ج۳، ص۳۱۹.    






جعبه ابزار