• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

سلف (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





سَلَف (بر وزن شرف) از واژگان نهج البلاغه به معنای گذشته و گذشتن، مصدر و اسم هر دو آمده است. این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، مانند: اِسلاف (به کسر الف و سکون سین) به معنای گذراندن و سالف و سالفه (به فتح سین و کسر لام) به معنای گذشته است. بيست و یک مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



سَلَف به معنای گذشته و گذشتن، مصدر و اسم هر دو آمده است.


امام علی (علیه‌السلام) به زیاد بن ابیه آن وقت که در خدمت آن حضرت بود می‌نویسد: «فَدَعِ الاِْسْرافَ مُقْتَصِداً... وَ إِنَّمَا الْمَرْءُ مَجْزيٌ بَما [أ] سلَفَ، وَ قادِمٌ عَلى مَا قَدَّمَ، وَ السّلاَمُ.» «از اسراف بپرهیز، اهل اقتصاد و میانه‌رو باش... انسان با عملی که کرده و گذرانده مجازات می‌شود و می‌آید بر آنچه کرده است. سلف و اسلاف انسان پدران و اقوام گذشته اوست.» (شرح‌های نامه: )
به معاویه می‌نویسد: «وَ لَبِئْسَ الْخَلَفُ خَلَفٌ يَتْبَعُ سَلَفاً هَوَى في نَارِ جَهَنَّمَ.» «بد جانشینی است جانشینی که پیرو پدر گذشته‌ای است که در آتش افتاده است.» (شرح‌های خطبه: )
«سالف و سالفه» به معنای گذشته است، چنانکه در خطبه ۱۶۵ و ۱۸۲ آمده است. «لاَ يُخالِفُ سالِفَ أَلْوانِهِ» (با رنگ سابق تفاوتى پيدا نمى‌كنند) (شرح‌های خطبه: )


بيست و یک مورد از واژه سلف در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۴۶.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۷۲.    
۳. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۴۲۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۰۵، نامه ۲۱.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۲۳، نامه ۲۱.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۷، نامه ۲۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۹، نامه ۲۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۸۹.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۹۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۵۸.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۳۴۰.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۳۹.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۶۰۲، خطبه ۱۷.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۹، خطبه ۱۷.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۵، خطبه ۱۷.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۸۵، خطبه ۱۷.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۶۷.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۷۴.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۹، ص۲۱۹.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۸، ص۲۷۸.    
۲۱. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۱۵، ص۱۱۹.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۳۶۸، خطبه ۱۶۵.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۹۲، خطبه ۱۶۳.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۲۳۸، خطبه ۱۶۵.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۵، خطبه ۱۶۵.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۰.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۶.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۶، ص۳۸۷.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۱۰، ص۵۸.    
۳۰. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۹، ص۲۷۵.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «سلف»، ج۱، ص۵۴۶.    






جعبه ابزار