سبیل (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
سبيل: (وَقاتِلُواْ في سَبيلِ اللَّهِ)«سبيل» به گفته «
راغب» در «
مفردات» در اصل، به معناى راهى است كه پيمودن آن آسان است؛ و بعضى آن را منحصراً به معناى راه حق، تفسير كرده‌اند.
ولى با توجّه به اين كه اين واژه در
قرآن مجید، هم به راه‌هاى حق و هم به راه‌هاى باطل اطلاق شده، شايد منظورشان اين باشد كه از قرائن، حق بودن آن را استفاده كرده‌اند.
(وَ قَاتِلُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَ لاَ تَعْتَدُواْ إِنَّ اللّهَ لاَ يُحِبُّ الْمُعْتَدِين) (و در راه
خدا، با كسانى كه با شما مى‌جنگند، نبرد كنيد؛ و از حدّ تجاوز نكنيد، كه خدا متجاوزان را دوست ندارد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: قتال به معناى آن است كه شخصى قصد كشتن كسى را كند، كه او قصد كشتن وى را دارد، و در راه خدا بودن اين عمل به اين است كه غرض تصميم گيرنده اقامه دين و اعلاى كلمه توحيد باشد، كه چنين قتالى عبادت است كه بايد با نيت انجام شود، و آن نيت عبارت است از رضاى خدا و تقرب به او، نه استيلا بر اموال مردم و ناموس آنان. پس قتال در
اسلام جنبه دفاع دارد، اسلام مى‌خواهد به وسيله قتال با كفار از حق قانونى انسان‌ها دفاع كند، حقى كه فطرت سليم هر انسانى به بيانى كه خواهد آمد آن را براى انسانيت قائل است، آرى از آنجايى كه قتال در اسلام دفاع است، و دفاع بالذات محدود به زمانى است كه حوزه اسلام مورد هجوم كفار قرار گيرد، به خلاف جنگ كه معناى واقعيش تجاوز و خروج از حد و مرز است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «سبیل»، ص۲۸۵.
