• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَيْل (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَيْل (به فتح زاء و سکوه یاء) از واژگان قرآن کریم به معنای کنار شدن است.
تَزييل به معناى تفريق و جدا كردن می‌باشد.
تَزَيَّل به معناى جدا شدن است.



زَيْل به معنای كنار شدن است.
اين همان «زال» ناقصه است و فرق آن با زال تامّه آن است كه اين يایى است (زيل) و آن واوى است (زوال) چنان‌كه در اقرب گفته است.



به مواردی از زَيْل که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - يَزالُونَ‌ (آیه ۲۱۷ سوره بقره)

افعال آن در قرآن همه توأم با حرف نفی است كه افاده اثبات می‌كند.
(وَ لا يَزالُونَ‌ يُقاتِلُونَكُمْ.)
يعنى «پيوسته با شما جنگ می‌كنند.»
طبرسی در ذيل آيه گويد: معنى لا يَزَالُ‌، يَدُومُ مَوْجُوداً است‌.


۲.۲ - زِلْتُمْ‌ (آیه ۳۴ سوره غافر)

(فَما زِلْتُمْ‌ فِي شَكٍّ مِمَّا جاءَكُمْ بِهِ.)
«پيوسته در شریعت و گفتار او در شک بوديد.»


۲.۳ - فَزَيَّلْنا (آیه ۲۸ سوره یونس)

تزييل به معنى تفريق و جدا كردن و تزيّل به معنى جدا شدن است.
(ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشْرَكُوا مَكانَكُمْ أَنْتُمْ وَ شُرَكاؤُكُمْ‌ فَزَيَّلْنا بَيْنَهُمْ)
يعنى «ميان آن‌ها و معبودهايشان جدایى می‌افكنيم.»


۲.۴ - تَزَيَّلُوا (آیه ۲۵ سوره فتح)

(لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا)
«اگر مؤمنان از کفار جدا می‌شدند حتما كفّار را عذاب می‌كرديم.»
اين معانى مطابق معناى اوّلى است كه كنار شدن باشد.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۹۵.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۸۷.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۳۸۹.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۷۳.    
۵. بقره/سوره۲، آیه۲۱۷.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲، ص۲۵۰.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲، ص۱۶۷.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲، ص۲۹۳.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۵۲.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۲، ص۵۵۰.    
۱۱. غافر/سوره۴۰، آیه۳۴.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۵۰۲.    
۱۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۳۳۱.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۲۶۵.    
۱۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۸۱۴.    
۱۶. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۵۷۹.    
۱۷. یونس/سوره۱۰، آیه۲۸.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۰، ص۶۳.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۰، ص۴۵.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۱، ص۲۸۸.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۱۶۰.    
۲۲. فتح/سوره۴۸، آیه۲۵.    
۲۳. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۸، ص۴۳۱.    
۲۴. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۸، ص۲۸۹.    
۲۵. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۳، ص۱۶۳.    
۲۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۹، ص۲۰۷.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «زیل»، ج۳، ص۱۹۵.    






جعبه ابزار