زَوْر (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

زَوْر (به فتح زاء و سکون واو) از واژگان قرآن کریم به معنای قصد، میل و انحراف است.
مشتقات زَوْر که در آیات قرآن آمده عبارتند از:

---

زَوْر به معنای قصد و ميل است.
از اقرب الموارد روشن می‌شود كه زور از باب نصر ينصر به معنى قصد است.
زيارت نيز از آن است، مثل‌: (حَتَّى‌ زُرْتُمُ‌ الْمَقابِرَ)
از باب علم يعلم و كرم يكرم به معنى ميل و انحراف است، مثل‌: (وَ تَرَى الشَّمْسَ إِذا طَلَعَتْ‌ تَتَزاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ‌ ... ذاتَ الشِّمالِ)
راغب گويد: زور به (فتح ز) بالاى سينه است، مانند: «زُرْتُ‌ فُلَاناً:» او را زيارت كردم؛ يعنى با سينه خود وى را ملاقات نمودم.
زور به (فتح ز) ميل و انحراف با سينه است.
ازْوَر كسى است كه سينه‌اش مايل و كج باشد.
بئر زَوْرَاء چاهى است كه كج كنده باشند و به دروغ زور (به ضمّ ز) گفته‌اند كه از جهت خود (كه راستى است) منحرف است، فرموده‌: ظُلْماً وَ زُوراً
زور چنان‌كه از راغب، اقرب، طبرسی، جوهری و غيره گفته‌اند به معنى كذب است.
ظاهرا مراد قول منحرف از حق و قول باطل است؛ اعم از آن‌كه دروغ يا غير آن باشد.
از رديف اوثان و قول زور به دست‌ می‌آيد كه سخن باطل از نظر قرآن چنان كار زشتى است كه در رديف بت و بت‌پرستی است.

---

به مواردی از زَوْر که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - زُرْتُمُ‌ (آیه ۲ سوره تکاثر)

(حَتَّى‌ زُرْتُمُ‌ الْمَقابِرَ)
(تا آن جا كه به ديدار قبرها رفتيد. (و به فزونى قبور مردگانتان افتخار كرديد.))

۲.۲ - تَتَزاوَرُ (آیه ۱۷ سوره کهف)

(وَ تَرَى الشَّمْسَ إِذا طَلَعَتْ‌ تَتَزاوَرُ عَنْ كَهْفِهِمْ‌ ... ذاتَ الشِّمالِ )
«مى‌بينى آفتاب را از غار آن‌ها به طرف شمال ميل می‌كند.»

۲.۳ - الزُّورِ (آیه ۳۰ سوره حج)

(فَاجْتَنِبُوا الرِّجْسَ مِنَ الْأَوْثانِ وَ اجْتَنِبُوا قَوْلَ‌ الزُّورِ)
(از پلیدی بت‌ها اجتناب كنيد و از سخن باطل بپرهيزيد.)

۲.۴ - زُوراً (آیه ۴ سوره فرقان)

(وَ قالَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ هَذا إِلَّا إِفْكٌ افْتَراهُ وَ أَعانَهُ عَلَيْهِ قَوْمٌ آخَرُونَ فَقَدْ جاؤُ ظُلْماً وَ زُوراً)
(و کافران گفتند: اين قرآن فقط دروغى است كه او به خدا افترا بسته، و گروهى ديگر او را بر اين كار يارى داده‌اند. آن‌ها با اين سخن، ظلم و دروغ بزرگى را مرتكب شدند.)

---