زَعَمَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زَعَمَ:(زَعَمَ الَّذینَ کَفَرُوا) «زَعَمَ» از مادّه «
زعم»
(بر وزن طعم) به معنای سخنی است که احتمال یا یقین
دروغ در آن است، و گاه به پندار باطل نیز اطلاق می‌شود؛ و در
آیه مورد بحث، منظور همان معنای اول است. از بعضی از کلمات لغویین نیز استفاده می‌شود که این ماده به معنای اخبار به طور مطلق نیز آمده است؛ هر چند از موارد استعمال این لغت و کلمات مفسران، استفاده می‌شود که این واژه با مفهوم دروغ آمیخته است، و لذا گفته‌اند: «هر چیز کنیه‌ای دارد و «
زعم» کنیه دروغ است».
(زَعَمَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَن لَّن يُبْعَثُوا قُلْ بَلَى وَرَبِّي لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ وَذَلِكَ عَلَى اللَّهِ يَسِيرٌ) (
کافران پنداشتند كه هرگز برانگيخته نمى‌شوند، بگو: «آرى به پروردگارم
سوگند كه همه شما در
قیامت برانگيخته خواهيد شد، پس به آنچه عمل مى‌كرديد خبر داده مى‌شويد، و اين براى
خدا آسان است.»)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: در اين آيه ركنى ديگر از اركان
کفر بت‌پرستان را بيان مى‌كند، و آن اين است كه بت‌پرستان با انكار معاد، اديان آسمانى را منكرند، چون وقتى معاد را كه اثر
دین است، و
امر و نهی و حساب و جزاى دين بر پايه آن استوار است، منكر شدند خود دين را هم منكر گشته‌اند، تنها انكار معاد است كه مى‌تواند بهانه و علت انكار
رسالت باشد، چون با انكار معاد، ديگر
تبلیغ و
انذار و
تبشیر معنا ندارد.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «زَعَمَ»، ص۲۷۱.
