• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

زَهَق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





زَهَقَ ( به فتح زاء و هاء و قاف) و زُهوق (به ضم زاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای خروج روح، هلاكت، بطلان و اضمحلال است.
شش مورد از این واژه در نهج البلاغه آمده است.



زَهَقَ و زُهوق به معنای خروج روح، هلاكت، بطلان و اضمحلال است.


بعضی از مواردی که در نهج‌البلاغه استفاده شده به شرح ذیل است:

۲.۱ - زَهَقَ - نامه ۶۲ (وصف امام علی)

امام علی (علیه‌السلام) درباره خود به اهل مصر نوشته: «فَنَهَضْتُ في تِلْكَ الاَْحْداثِ حَتّى زاحَ الْباطِلُ وَ زَهَقَ، وَ اطْمأَنَّ الدّينُ وَ تَنَهْنَهَ.»
«در اين حادثه‌ها به پا خاستم تا باطل رفت و روحش خارج شد و دین، استقرار يافت و باز داشته شد.»


۲.۲ - إِزهاقِهِ - خطبه ۲۲۹ (مرگ)

درباره مرگ فرموده: «فَيوشِكُ أَنْ تَغْشاكُمْ دَواجى ظُلَلِهِ... وَ غَواشي سَكَراتِهِ، وَ أَليمُ إِزهاقِهِ»
«نزديک است احاطه كند شما را ظلمت‌هاى سايه‌هايش و احاطه كننده بيهوشی‌هايش و جان كندن دردناكش.»



از این ماده شش مورد در نهج البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۵، ص۱۷۹.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۱، نامه ۶۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۳۱، نامه ۶۲.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۱، نامه ۶۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۷، نامه ۶۲.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۷.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالممنین، ج۱۱، ص۲۳۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۳۶۰.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۵۱.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶۴-۵۶۵، خطبه ۲۲۹.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۵۱، خطبه ۲۲۵.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۳۵۲، خطبه ۲۳۰.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۵۱، خطبه ۲۳۰.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۸۴.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۹۳.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۸، ص۴۹۲.    
۱۹. هاشمی هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۴۱۸.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۳، ص۵.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۷۴۱، نامه ۶۲.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶۴-۵۶۵، خطبه ۲۲۹.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۲۲۳، خطبه ۹۹.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۶۳، خطبه ۸۲.    
۲۵. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۴۹۱، خطبه ۱۹۵.    
۲۶. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۷۱، خطبه ۱۶۵.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «زهق»، ج۱، ص۵۰۴.    






جعبه ابزار