زخرف القول (لغاتقرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
زخرف القول:(زُخْرُفَ الْقَوْلِ) «زخرف القول» به معنای
سخنان فریبنده است که ظاهری جالب و باطنی زشت و بد دارد.
(وَكَذَلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الإِنسِ وَالْجِنِّ يُوحِي بَعْضُهُمْ إِلَى بَعْضٍ زُخْرُفَ الْقَوْلِ غُرُورًا وَلَوْ شَاء رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُ فَذَرْهُمْ وَمَا يَفْتَرُونَ) (اين گونه در برابر هر پيامبرى، دشمنى از
شياطين انس و جنّ قرار داديم؛ آنها به طور سرّى سخنان ظاهر فريب و بىاساس براى اغفال مردم به يكديگر القا مىكردند؛ و اگر پروردگارت مىخواست، چنين نمىكردند؛ ولى ايمان اجبارى سودى ندارد. بنابراين، آنها و تهمتهايشان را به حال خود واگذار.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان میفرماید: زخرف آن آرايشى را گويند كه آدمى را به اشتباه بيندازد، پس زخرف قول آن گفتارى است كه امر را بر
انسان مشتبه سازد. و كلمه
غرور در اين آيه يا
مفعول مطلق فعل مقدرى است از جنس خود آن يعنى از ماده غرر ، و يا
مفعول له. بنابراين، معناى
آیه چنين مىشود: همانطور كه براى تو دشمنانى از
شيطان
هاى انسى و جنى درست كردهايم كه پنهانى و با اشاره عليه تو نقشهريزى مىكنند و با سخنان فريبنده مردم را به اشتباه مىاندازند براى تمامى انبياى گذشته نيز چنين دشمنانى درست كرده بوديم. و گويا مراد اين باشد كه
شيطان
هاى جنى به وسيله وسوسه به
شيطان
هاى انسى وحی مىكنند و
شيطان
هاى انسى هم آن وحى را به طور
مکر و تسويل پنهانى براى اينكه فريب دهند- يا براى اينكه خود فريب آن را خوردهاند- به همديگر مىرسانند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «زخرف القول»، ص۲۷۰.