ریحان (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ريحان: (ذُو الْعَصْفِ وَ الرَّيْحانُ) «رَيحان» به معناى شى‌ء يا گياه خوشبو است،
سپس اين واژه به هر گونه نعمت
و روزى خوب
و فرحزا، اطلاق گرديده، بنابراين،
«ريحان» الهى، شامل تمام وسائل راحتى
و آرامش انسان
و هر گونه نعمت
و بركت الهى مى‌گردد.
و به تعبير ديگر، مى‌توان گفت كه «
ريحان» اشاره به مواهب
و نعمت‌هايى است كه بعد از رفع ناملائمات، عائد انسان مى‌گردد.
مفسران اسلامى تفسيرهاى متعددى براى اين دو واژه ذكر كرده‌اند كه شايد بالغ بر ده تفسير شود: گاه، گفته‌اند: «
ريحان» هر «شرافت»
و فضيلتى را شامل مى‌شود.
و گاه، گفته‌اند: «
ريحان» دخول در
بهشت است. گاه، «
ريحان» را
آرامش در بهشت دانسته‌اند. گاه، «
ريحان» را به معناى «غفران الذنوب» (آمرزش گناهان) تفسير كرده‌اند.
و گاه، «
ريحان» را «استماع كلام الله» شمرده‌اند ...
و مانند اينها. ولى، اينها مصاديقى است از آن مفهوم كلى
و جامع كه در تفسير آيه ذكر شد.
ترجمه
و تفسیر آیات
ریحان:
(وَالْحَبُّ ذُو الْعَصْفِ وَالرَّيْحَانُ) (
و دانه‌هايى كه همراه با ساقه
و برگى است كه بصورت كاه
و خوراك حيوانات در مى‌آيد،
و گياهان خوشبو.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
ريحان به معناى همه گياهان معطر (چون نعناء
و مرزه
و ريحان فارسى
و آويشن
و پونه
و امثال اينها) است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَرَوْحٌ وَرَيْحَانٌ وَجَنَّةُ نَعِيمٍ) (در
رَوْح و ريحان و بهشت پرنعمت است.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه
ريحان به معناى رزق است. بعضى گفته‌اند:
ريحان به معناى همان گياه خوشبو است، اما بهشتى آن، كه در هنگام
مرگ آن را براى
مقربین مى‌آورند همين كه آن را بوييد از دنيا مى‌رود.
(دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ریحان»، ص۲۶۲.
