• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَطْب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَطْب ( به فتح راء و سکون طاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای تر بودن است.
این معنی هم به شکل مصدر و هم اسم آمده است.
خرماى‌ تازه را به علت تر بودن رطب گفته‌اند، به معنى طراوت و زينت هست.
از اين لفظ سه مورد در نهج البلاغه آمده است.




رَطْب به معنای تر بودن است.



برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:


۲.۱ - رُطوبَة - خطبه ۲۲۰ (آدم محتظر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره آدم محتظر فرموده:
«فَبَيْنا هُوَ كَذلِكَ عَلَى جَناح مِنْ فِراقِ الدُّنْيا... إِذْ عَرَضَ لَهُ عارِضٌ مِنْ غُصَصِهِ، فَتَحَيَّرَتْ نَوافِذُ فِطْنَتِهِ، وَ يَبِسَتْ رُطوبَةُ لِسانِهِ، فَكَمْ مِنْ مُهِمّ مِنْ جَوابِهِ عَرَفَهُ فَعَيَّ»
يعنى «آن‌گاه كه در معرض مرگ و در حاشيه زندگى بود، ناگاه از غصّه‌هاى فراق دنيا، بر او عارض شد افكار نافذ او از كار افتادن و رطوبت زبانش خشک شد، اى بسا جواب مهمّى كه دانست ولى از اظهار عاجز ماند.»


۲.۲ - رُوطوبَة - خطبه ۲۱۱ (خلقت زمین)

درباره خلقت زمين فرموده:
«وَ أَجْمَدَها بَعْدَ رُوطوبَةِ أَكْنافِها»
(و پس از رطوبت جوانبش، آن را خشک ساخت.)


۲.۳ - الرَّطْب - خطبه ۱۶۵ (ایجاد انواع نعمت‌ها)

و نيز در بيان ايجاد انواع نعمت‌ها فرموده:
«اللّؤْلؤِ الرَّطْبِ»
یعنی: «مرواريد تازه و با طراوت.»



از اين لفظ سه مورد در نهج البلاغه آمده است.



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۲-۴۵۳.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۲، ص۷۰.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۴-۵۴۵، خطبه ۲۲۰.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۳۶-۲۳۷، خطبه ۲۱۷.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۴۱، خطبه ۲۲۱.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۳۴، خطبه ۲۲۱.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۰۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۲۱-۱۲۲.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۸، ص۳۳۸.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۲۴۱.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۱۵۲.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۲۱، خطبه ۲۱۱.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۱۸، خطبه ۲۰۶.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۳۲۹، خطبه ۲۱۱.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۳، خطبه ۲۱۲.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۵.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۴۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۸، ص۱۸۱.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۷۱-۷۲.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۵۱.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۷۰، خطبه ۱۶۵.    
۲۲. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۹۳، خطبه ۱۶۳.    
۲۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۲۴۰، خطبه ۱۶۵.    
۲۴. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۶۷، خطبه ۱۶۵.    
۲۵. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۶۸.    
۲۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۷۰.    
۲۷. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۶، ص۳۹۹.    
۲۸. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۰، ص۶۶.    
۲۹. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۷۸.    
۳۰. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۴۴، خطبه ۲۲۰.    
۳۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۲۱، خطبه ۲۱۱.    
۳۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۳۷۰، خطبه ۱۶۵.    



قرشی، سید علی اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رطب»، ج۱، ص۴۵۲.    






جعبه ابزار