رَبَطْنا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَبَطْنا: (أَنْ رَّبَطْنَا عَلى قَلْبِها) «رَبَطْنا» از مادّه «
رَبْط» در اصل به معناى بستن حيوان يا مانند آن به جايى است تا مطمئناً در جاى خود محفوظ بماند،
و لذا محل اين گونه حيوانات را
«رباط» مى‌گويند، و سپس به معناى وسيع‌ترى كه همان حفظ و تقويت و استحكام بخشيدن است، آمده و منظور از
«ربط قلب» در اينجا، تقويت دل مادر
موسی (علیه‌السلام) است، تا ايمان به وحى الهى آورد و اين حادثه بزرگ را تحمل كند.
(وَأَصْبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَى فَارِغًا إِن كَادَتْ لَتُبْدِي بِهِ لَوْلَا أَن رَّبَطْنَا عَلَى قَلْبِهَا لِتَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ) (سرانجام قلب
مادر موسی از همه چيز جز ياد فرزندش تهى گشت؛ و اگر دل او را بوسيله ايمان و اميد محكم نكرده بوديم، نزديک بود مطلب را فاش كند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه ربطنا از ماده ربط است، و ربط بر هر چيز، بستن آن است، و در آيه شريفه كنايه از اطمينان دادن به قلب مادر موسى (علیه‌السلام) است. و مراد از فراغت قلب مادر موسى اين است كه: دلش از
ترس و
اندوه خالى شد، و لازمه اين فراغت قلب اين است كه ديگر خيالهاى پريشان و خاطرات وحشت‌زا در دلش خطور نكند، و دلش را مضطرب نكند و دچار جزع نگردد، و در نتيجه اسرار فرزندش موسى را كه مى‌بايست مخفى كند، اظهار نكند و دشمنان پى به راز وى نبرند. ما اين معنا را از اين راه استفاده كرده‌ايم كه: از ظاهر سياق برمى‌آيد كه سبب اظهار نكردن مادر موسى همانا فراغت خاطر او بوده، و علت فراغت خاطرش ربط بر قلبش بوده كه خدا سبب آن شده است.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «رَبَطْنَا»، ص۲۴۵.
