• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَوْع (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَوْع (به فتح راء و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای فزع و اضطراب كردن و به فزع انداختن است.
از مشتقات این ماده در نهج البلاغه «رائعه» به معنای آن‌چه خوبى و زيبایى‌اش انسان را به تعجّب وا دارد می‌باشد.



رَوْع (به فتح اول) به معنای فزع و اضطراب كردن و به فزع انداختن است.
این فعل به صورت لازم و متعدى آمده است.
به معنى جنگ نيز آيد: «الرَّوع: الفَزع وَ قَد يَأتى بِهِ مَعنَى الحَرب»


برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - راعَني - خطبه ۳ (بیعت خویش)

امام (صلوات‌الله‌علیه) درباره بیعت خويش فرموده‌اند:
«فَما راعَني إلاّ وَ النّاسُ إليَّ كَعُرْفِ الضَّبُعِ يَنْثالونَ عَلَيَّ مِنْ كُلِّ جانِب،حَتَّى لَقَدْ وُطِىءَ الحَسَنانِ، وَ شُقَّ عِطْفَايَ.»
كه يعنى: «مرا مضطرب نكرد مگر آنكه ديدم مردم مانند موهاى يال کفتار به طرف من آمدند، از هر طرف بر من ازدحام مى‌كردند، تا جایی كه حسنين زير پا ماندند و دو طرف عباى من پاره شد.»

۲.۲ - راعَني - نامه ۶۲ (درباره ابوبکر)

امام (صلوات‌الله‌علیه) در رابطه با همكارى خود با ابوبکر فرموده‌اند:
«فَما راعَني إِلاّ انْثِيالُ النّاسِ عَلَى فُلان يُبايِعونَهُ، فَأَمْسَكْتُ يَدي.»
«مرا به وحشت نيانداخت مگر آن‌كه ديدم مردم بر ابوبكر ازدحام كرده بیعت مى‌كنند من دست نگاه داشتم تا ديدم كه مردم از حق بر مى‌گردند و به محو دین محمد دعوت مى‌كنند، ديدم اگر دین را يارى نكنم بدتر از فوت ولايتم خواهد شد.»

۲.۳ - الْرَّوائِعَ - نامه ۴۵ (درباره باغات)

«رائعه» به معنای آن‌چه خوبى و زيبایى‌اش انسان را به تعجّب وا دارد.
امام (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرمایند:
«وَ الْرَّوائِعَ الْخَضِرَةَ.»
«باغات خوش منظر.»
مواردی از این ماده در «نهج‌البلاغه» استفاده شده است.


۱. قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۰-۴۸۱.    
۲. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۴، ص۳۴۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد، ج۲، ص۴۶۰.    
۴. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۴۵، خطبه ۳.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۳۱، خطبه ۳.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۹، خطبه ۳.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۴۱-۳۹، خطبه ۳.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۰۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۲۶-۵۲۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱، ص۳۸۱-۳۸۰.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۱۰۳.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۰۰.    
۱۳. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۷۴۱، نامه ۶۲.    
۱۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۱۳۰، نامه ۶۲.    
۱۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۵۱، نامه ۶۲.    
۱۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۰۵، نامه ۶۲.    
۱۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۶.    
۱۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۳۸.    
۱۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۱، ص۲۳۴.    
۲۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۳۸۲.    
۲۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۷، ص۱۵۲.    
۲۲. السید الشریف الرضی، نهج البلاغه ت الحسون، ص۶۸۰، نامه ۴۵.    
۲۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۳، ص۸۱، نامه ۴۵.    
۲۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۴۱۸، نامه ۴۵.    
۲۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۶۵۵، نامه ۴۵.    
۲۶. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶۸.    
۲۷. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۸۶.    
۲۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱۰، ص۲۱۱.    
۲۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۲۰، ص۱۲۰.    
۳۰. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۶، ص۲۸۹.    



قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «روع»، ج۱، ص۴۸۱-۴۸۰.    






جعبه ابزار