• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رُفات (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رُفات (به ضم راء) از واژگان قرآن کریم به معنای شکسته و پوسیده است.



رُفَات رَفْت در اصل شکستن و کوبیدن است.
در اقرب آمده «رَفَتَهُ‌: كسره و دقّه»
در نهایه گويد: رفات هر چيزى كه شكسته و كوبيده شود.
مجمع گويد: رفات هر چيز شكسته و پوسيده است و از مبرد نقل كرده رفات هر چيز كوبيده است كه در اثر کثرت كوبيده شدن سائيده شود.


به مواردی از رُفات که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - رُفاتاً ( آیه ۴۹ سوره اسراء)

(وَ قالُوا أَ إِذا كُنَّا عِظاماً وَ رُفاتاً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقاً جَدِيداً)
(و گفتند: «آيا هنگامى كه ما، استخوان‌هاى پوسيده و پراكنده‌اى شديم، دگر بار با آفرينش تازه‌اى برانگيخته خواهيم شد؟!)

۲.۲ - رُفاتاً (آیه ۹۸ سوره اسراء)

(وَ قَالُواْ أَئِذَا كُنَّا عِظَامًا وَ رُفَاتًا أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا)
(و گفتند: «آيا هنگامى كه ما استخوان‌هاى پوسيده و خاك‌هاى پراكنده‌اى شديم، آيا بار ديگر آفرينش تازه‌اى خواهيم يافت؟!)
مراد از رفات استخوان‌هایى است كه پوسيده و سایيده شده‌اند. ناگفته نماند در آياتی كه تراب به جاى رفات آمده در همه پيش از كلمه عظام است‌.
(أَ إِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَبْعُوثُونَ)
(أَإِذا مِتْنا وَ كُنَّا تُراباً وَ عِظاماً أَ إِنَّا لَمَدِينُونَ)
اين نشان می‌دهد كه مراد از تراب در آيات فوق خاكى است كه از پوسيدن گوشت‌هاى بدن به وجود آمده و چون رفات پيوسته بعد از عظام آمده لابد آن خاكى است كه از پوسيدن استخوان‌ها توليد شده است.

به موردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:

۳.۱ - خطبه ۱۱۰

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید: «وَ مِنْ الرُّفَاتِ جِيرَانٌ»
محمد عبده در ترجمه آن گويد: «رفات استخوان‌هاى كوبيده و خورد شده است.»


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۳، ص۱۰۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۳۵۹.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ج۲، ص۲۰۱.    
۴. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۲، ص۴۰۴.    
۵. ابن اثیر، مجدالدین، النهایه فی غریب الحدیث والاثر، ج۲، ص۲۴۱.    
۶. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۶۴۷.    
۷. اسراء/سوره۱۷، آیه۴۹.    
۸. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۸۶.    
۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۱۵۸.    
۱۰. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۱۱۵.    
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۵۰.    
۱۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۲۵۸.    
۱۳. اسراء/سوره۱۷، آیه۹۸.    
۱۴. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن‌، ص۲۹۲.    
۱۵. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۳، ص۱۵۸.    
۱۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۱۱۵.    
۱۷. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۴، ص۱۵۰.    
۱۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۶، ص۲۵۸.    
۱۹. مؤمنون/سوره۲۳، آیه۸۲.    
۲۰. صافات/سوره۳۷، آیه۱۶.    
۲۱. واقعه/سوره۵۶، آیه۴۷.    
۲۲. صافات/سوره۳۷، آیه۵۳.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۲۵۸، خطبه ۱۱۰.    
۲۴. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۱۹، خطبه ۱۰۹.    
۲۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۶۶، خطبه ۱۱۱.    
۲۶. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ص۲۱۹، خطبه ۱۰۹.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رفات»، ج۳، ص۱۰۸.    






جعبه ابزار