رضایت از بهشتیان (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
بهره مندی
بهشتیان از
رضوان الهی، برترین
نعمت الهی است.
رضا و
رضوان و مرضاة بمعنى
خوشنودی است.
رضایت خد ا از
صفات فعل خداست و مصداق و مجسم آن همان ثوابى است كه به بهشتیان عطا مى كند، تا جزاى
ایمان و اعمال صالحشان باشد.
• «قل اؤنبئکم بخیر من ذلکم للذین اتقوا عند ربهم جنت تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیها وازوج مطهرة ورضون من الله والله بصیر بالعباد:بگو: «آيا شما را از چيزى آگاه كنم كه از اين (سرمايه هاى مادى)، بهتر است؟» براى كسانى كه پرهيزگارى پيشه كرده اند، (و از اين سرمايه ها، در راه مشروع و
حق و
عدالت، استفاده مى كنند،) در نزد پروردگارشان (در جهان ديگر)، باغهايى است كه نهرها از پاىِ درختانش مى گذرد؛ هميشه در آن خواهند بود؛ و همسرانى پاكيزه، و خشنودى خداوند (نصيب آنهاست). و خدا به (امورِ) بندگان، بيناست.»
• «قال الله هـذا یوم ینفع الصدقین صدقهم لهم جنت تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیهآ ابدا رضی الله عنهم ورضوا عنه ذلک الفوز العظیم:
خداوند مى گويد: «امروز، روزى است كه راستى
راستگویان، به آنها سود مى بخشد؛ براى آنها باغهايى از بهشت است كه نهرها از زير (درختان) آن مى گذرد، و تا ابد، جاودانه در آن مى مانند؛ هم خداوند از آنها خشنود است، و هم آنها از خدا خشنودند؛ اين، رستگارى بزرگ است!»».
• «وعد الله المؤمنین والمؤمنـت جنت تجری من تحتها الانهـرخــلدین فیها ومسـکن طیبة فی جنت عدن ورضون من الله اکبر ذلک هو الفوز العظیم:خداوند به
مردان و
زنان با
ایمان، باغهايى از بهشت
وعده داده كه نهرها از زير درختانش جارى است؛ جاودانه در آن خواهند ماند؛ و مسكن هاى پاكيزه اى در بهشتهاى جاودان (نصيب آنها ساخته)؛ و (خشنودى و) رضاى خدا، (از همه اينها) برتر است؛ و پيروزى بزرگ، همين است»
معناى جمله" وَ رِضْوانٌ مِنَ اللَّهِ أَكْبَرُ"بطورى كه
سیاق آن را افاده مى كند اين است كه خوشنودى خدا از ايشان از همه اين حرفها بزرگتر و ارزنده تر است. و اگر رضوان را
نکره آورد براى اشاره به اين معنا است كه
معرفت انسان نمى تواند آن را و حدود آن را درك كند، چون رضوان خدا محدود و مقدر نيست تا
وهم بشر بدان دست يابد، و شايد براى فهماندن اين نكته بوده كه كمترين رضوان خدا هر چه هم كم باشد از اين بهشت‌ها بزرگتر است، البته نه از اين جهت كه اين بهشت‌ها نتيجه رضوان او و ترشحى از رضاى اوست- هر چند اين ترشح در واقع صحيح است- بلكه از اين جهت كه حقيقت عبوديت كه
قرآن کریم بشر را بدان دعوت مى كند عبوديتى است كه بخاطر
محبت به خدا انجام شود، نه بخاطر طمعى كه به بهشتش و يا ترسى كه از آتشش داريم، و بزرگترين سعادت و رستگارى براى يك نفر
عاشق و دوستدار اين است كه رضايت معشوق خود را جلب كند، بدون اينكه در صدد ارضاء نفس خويش بوده باشد.
• «.. ویدخلهم جنت تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیها رضی الله عنهم ورضوا عنه...:... و آنها را در باغهايى از بهشت وارد مى كند كه نهرها از زير (درختانش) جارى است، جاودانه در آن مى مانند؛ خدا از آنها خشنود است، و آنان نيز از خدا خشنودند؛ آنها «حزب اللَّه» اند؛ بدانيد «
حزب اللَّه» پيروزان و رستگارانند.»
رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَ رَضُوا عَنْهُ"- اين
جمله استینافی و ابتدايى است، مى خواهد جمله قبلى را
تعلیل نموده، بفرمايد: به اين
علت خدا ايشان را به چنان بهشتى كه گفته شد در مى آورد كه از ايشان راضى بوده است، و رضايت خدا عبارت است از
رحمت او كه مخصوص افرادى است كه در ايمانشان به خدا خالص باشند. ايشان هم از خدا راضي اند، براى اينكه با رسيدن به آن زندگى طيب و آن بهشت، شادمان و خرسند مى گردند.
• «یـایتها النفس المطمـئنة:تو اى
روح آرام يافته!»
«ارجعی الی ربک راضیة مرضیة:به سوى پروردگارت بازگرد در حالى كه هم تو از او خشنودى و هم او از تو خشنود است،»
«فادخلی فی عبـدی:پس در سلك بندگانم درآى»
«وادخلی جنتی:و در بهشتم وارد شو»
اگر نفوس مطمئنه را به وصف" راضِيَةً" و" مَرْضِيَّةً"توصيف كرده، براى آن است كه
اطمینان و سكونت يافتن
دل به پروردگار مستلزم آن است كه از او راضى هم باشد، و هر
قضا و قدرى كه او برايش پيش مى آورد كمترين چون و چرايى نكند، حال چه آن قضا و قدر تكوينى باشد، و چه حكمى باشد كه او
تشریع كرده باشد، پس هيچ سانحه به
خشم آورنده اى او را به خشم نمى آورد، و هيچ معصيتى دل او را منحرف نمى كند، و وقتى بنده خدا از خدا راضى باشد، قهرا خداى تعالى هم از او راضى خواهد بود، چون هيچ عاملى به جز خروج بنده از زى بندگى خدا را به خشم نمى آورد، و بنده خدا وقتى ملازم طريق عبوديت باشد مستوجب رضاى خدا خواهد بود، و به همين جهت دنبال جمله" راضية" جمله" مرضية" را آورد.
• «جزاؤهم عند ربهم جنت عدن تجری من تحتها الانهـر خــلدین فیها ابدا رضی الله عنهم ورضوا عنه ذلک لمن خشی ربه:پاداش آنها نزد پروردگارشان
باغهای بهشت جاويدان است كه نهرها از زير درختانش جارى است؛ هميشه در آن مى مانند! (هم) خدا از آنها خشنود است و (هم) آنها از خدا خشنودند؛ و اين (مقام والا) براى كسى است كه از پروردگارش بترسد!».
مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۴۹۲، برگرفته از مقاله «رضایت از بهشتیان».
