• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

رَدّ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





رَدّ (به فتح راء و دال مشدد) از واژگان نهج البلاغه به معنای برگرداندن است؛ خواه برگرداندن خود شی‌ء باشد یا حالت آن.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه به‌ کار رفته است، مانند:
تَرَدُّد (به فتح تاء و راء و دال مشدد و مضموم) به معنی رفت و آمد و پی در پی؛
اِرْتِداد (به همزه مکسور و سکون راء و کسر راء) نیز به معنای برگشتن می‌باشد.
مواردی متعدد از این مادّه در نهج‌البلاغه به کار رفته است.




رَدّ به معنای برگرداندن است؛ خواه برگرداندن خود شی‌ء باشد یا حالت آن.
تَرَدُّد به معنی رفت و آمد و پی در پی است.
اِرْتِداد نیز به معنای برگشتن می‌باشد.



برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - رَدّوا - خطبه ۱۲۴ (درباره شامیان)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) می‌فرماید:
«اللَّهُمَّ فَاِنْ رَدّوا الْحَقَّ فَافْضُضْ جَماعَتَهُمْ وَ شَتِّتْ کَلِمَتَهُمْ وَ اَبْسِلْهُمْ بِخَطایاهُمْ.»
«خدایا اگر حق را ردّ کردند، جمعشان را بشکن، سخنشان را پراکنده کن و آن‌ها را با خطاهایشان از رحمت خویش مایوس گردان.»


۲.۲ - مُرْتَدّا - خطبه ۲۱۵ (دعا)

آن حضرت بسیار وقت چنین دعا می‌کرد:
«الْحَمْدُ لله الَّذی لَمْ یُصبِحْ بی مَیِّتاً وَ لا سَقیماً... وَ لا مَقْطوعاً دابِری وَ لا مُرْتَدّاً عَنْ دینی وَ لا مُنْکِراً لِرَبّی.»
«ستایش ویژه خداوندی است که مرا بیمار نساخته و مرگم را فرا نرسانده است.»



مواردی متعدد از این مادّه در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۴۲.    
۲. طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۳، ص۴۷-۴۹.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۸۲، خطبه۱۲۴.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۶، خطبه۱۲۰.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۸۱، خطبه۱۲۴.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۲۶۹، خطبه۱۲۴.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۲۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۵، ص۲۷۴-۲۷۵.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۱۶۳-۱۶۴.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۸، ص۵.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۲۶، خطبه۲۱۵.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۲، ص۲۲۲، خطبه۲۱۰.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ج۱، ص۳۳۲، خطبه۲۱۵.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱۹، خطبه۲۱۵.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۹.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۶۹.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۸، ص۲۲۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۱۴، ص۱۱۴-۱۱۵.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۱۱، ص۸۴.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۸۲، خطبه۱۲۴.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۲۶، خطبه۲۱۵.    
۲۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۲۴۸، خطبه ۱۰۸.    
۲۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۵۲۶، نامه ۷۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «رَدّ»، ج۱، ص۴۴۲.    






جعبه ابزار