رجف (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
رَجْف ( به فتح راء و سکون جیم) از
واژگان قرآن کریم به معنای لرزیدن و لرزاندن است.
مشتقات واژه رجف که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
راجِفَه به معنای لرزنده؛
رَجْفَه به معنای رعشه و لرزیدن؛
مُرْجِف به معناى اضطراب‌آور.
رَجْف به معنای لرزيدن و لرزاندن است. در
اقرب آمده «
رَجَفَهُ رَجْفاً: حَرَّكَهُ، رَجَفَ: تَحَرَّكَ و اضْطَرَب شَدِيداً»
در
مفردات آن را
اضطراب شديد گفته است.
صحاح نيز آن را
زلزله و اضطراب شديد معنى كرده و دريا را رَجَّاف گويند براى اضطراب و حركت شديد موج‌ها مثل قول شاعر: «حَتَّى تَغِيَب الشَّمْسُ فِي الرَّجَّافِ» تا آفتاب در دريا فرو رود.
طبرسی نيز اضطراب فرموده است.
به مواردی از
رَجْف که در قرآن به کار رفته است، اشاره می‌شود:
(يَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ وَ كانَتِ الْجِبالُ كَثِيباً مَهِيلًا) «روزی كه
زمین و
کوه‌ها به شدت بلرزند و كوه‌ها تپّه‌هاى نرم باشند.»
(يَوْمَ تَرْجُفُ الرَّاجِفَةُ • تَتْبَعُهَا الرَّادِفَةُ) «روزی كه لرزنده بلرزد و زلزله ديگرى در رديف آن.»
در آيه مراد از لرزنده به قرينه آيه اول زمين است و «
رادِفَةٌ» صفت رجفه است كه از فعل ترجف فهميده می‌شود.
(فَأَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ فَأَصْبَحُوا فِي دارِهِمْ جاثِمِينَ) (سرانجام زمين لرزه آنها را فرا گرفت؛ و صبحگاهان، در خانه‌هايشان به رو افتاده و مرده بودند.)
رجفة لرزه است و آن چهار بار در قرآن آمده است.
آيه فوق درباره
قوم صالح می‌باشد احتمال دارد مراد از رجفه
رعشه بدن آنها باشد كه در اثر
صاعقه لرزيدند و به زمين افتادند و شايد مراد لرزيدن زمين است در نتيجه نزول
عذاب.
(وَ الْمُرْجِفُونَ فِي الْمَدِينَةِ ...) (سرانجام زمين لرزه آنها را فرا گرفت ....)
مُرْجِف به معنى اضطراب‌آور است و مراد از آن كسانى‌اند كه با نشر
دروغ مردم را مضطرب و ناراحت می‌كردند. در اقرب الموارد گفت «
أَرْجَفَ الْقَوْمُ» يعنى شروع به نشر
اخبار و
فتنه‌ها كردند تا مردم را به اضطراب آورند.
ارَاجِيف دروغ‌هاى وحشت‌آور است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «رجف»، ج۳، ص۵۷.
