ذكر خدا (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ذِکر: (تَطۡمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللَّهِ)ذکر خدا: مسلم است منظور از ذکر خدا تنها یادآوری به زبان نیست، بلکه هدف این است که با تمام
قلب و جان به ذات پاک
خدا توجه داشته باشید، همان توجهی که انسان را از
گناه باز می‌دارد و به اطاعت فرمان او دعوت می‌کند.
به موردی از کاربرد ذکر خدا در
قرآن، اشاره می‌شود:
(ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَ تَطۡمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكۡرِ ٱللَّهِۗ أَلَا بِذِكۡرِ ٱللَّهِ تَطۡمَئِنُّ ٱلۡقُلُوبُ) (همان كسانى كه
ایمان آورده‌اند، و دلهايشان به ياد خدا مطمئن و آرام است؛ آگاه باشيد، تنها با ياد خدا دلها آرام مى‌گيرد.)
در
تفسیر نمونه آمده است:
مسلم است منظور از ذکر خدا تنها یادآوری به زبان نیست، بلکه هدف این است که با تمام قلب و جان به ذات پاک خدا توجه داشته باشید، همان توجهی که انسان را از گناه بازمی‌دارد و به اطاعت فرمان او دعوت می‌کند.
به همین دلیل در احادیث متعددی از
پیشوایان اسلام نقل شده است که منظور از ذکر خدا یادآوری عملی است، در حدیثی از
پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) می‌خوانیم که به
علی (علیه‌السّلام) وصیت فرمود و از جمله وصایایش این بود: «سه کار است که این
امّت توانایی انجام آن را (به طور کامل) ندارند،
مواسات و برابری با برادر دینی در مال، و ادای حق مردم با
قضاوت عادلانه نسبت به خود و دیگران، و خدا را در هر حال یاد کردن، منظور «سبحان اللّه و الحمدِ للّه و لا اله الّا اللّه و اللّه اکبر» نیست، بلکه منظور این است هنگامی که کار حرامی در مقابل او قرار می‌گیرد از خدا بترسد و آن را ترک گوید.»
در حدیث دیگری می‌خوانیم علی (علیه‌السّلام) فرمود: «ذکر دو گونه است: یاد خدا کردن به هنگام
مصیبت (و شکیبایی و استقامت ورزیدن) و از آن برتر آن است که خدا را در برابر محرمات یاد کند و میان او و
حرام سدی ایجاد کند.
»
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ذکر خدا»، ج۲، ص۹۰.
