ذئب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
ذئب:
(اَخٰافُ اَنْ یَاْکُلَهُ الذِّئْبُ) ذئب به معنای «گرگ» است.
آیه درباره داستان
حضرت یوسف (علیه‌السّلام) و برادرانش می‌باشد.
یعقوب (علیه‌السلام) در مقابل اظهارات برادران بدون آن‌که آنها را متهم به قصد سوء کند گفت این که من مایل نیستم یوسف با شما بیاید، از دو جهت است:
۱- «دوری یوسف برای من غم‌انگیز است»
۲- در بیابان‌های اطراف ممکن است گرگان خون‌خواری باشند «و من می‌ترسم گرگ فرزند دلبندم را بخورد و شما سرگرم
بازی و
تفریح و کارهای خود باشید.» و این کاملاً طبیعی بود که برادران در چنین سفری به خود مشغول گردند و از برادر غافل بمانند و در آن بیابان گرگ‌خیز، گرگ قصد جان یوسف کند.
به موردی از کاربرد ذئب در قرآن، اشاره می‌شود:
(قَالَ إِنِّي لَيَحْزُنُنِي أَن تَذْهَبُواْ بِهِ وَأَخَافُ أَن يَأْكُلَهُ الذِّئْبُ وَأَنتُمْ عَنْهُ غَافِلُونَ.) (پدر گفت: من از بردن او غمگين مى‌شوم؛ و از اين مى‌ترسم كه گرگ او را بخورد، در حالى كه شما از او غافل باشيد!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اين آيه، حكايت پاسخى است كه پدرشان در ازاى پيشنهادشان داده و در اين جواب انكار نكرده كه من از شما ايمن نيستم. بلكه وضع درونى خود را در حال غيبت يوسف بر ايشان بيان كرده، و با تاكيدى كه در كلام خود به كار برده فرموده: يقيناً و مسلماً از اينكه او را ببريد اندوهگين مى‌شوم و از مانع پذيرفتن اين پيشنهاد چنين پرده برداشته كه آن مانع، نفس خود من است،
نكته لطيفى را كه در اين جواب بكار برده، اين است كه هم رعايت تلطف نسبت به ايشان را كرده و هم
لجاجت و
کینه ايشان را
تهییج نكرده است و آن گاه چنين اعتذار جسته كه من از اين مى‌ترسم كه در حالى كه شما از او غافليد گرگ او را بخورد، و اين عذر هم عذر موجهى است، زيرا بيابان‌هايى كه چراگاه مواشى و رمه‌ها است، طبعاً از گرگ‌ها و ساير درندگان خالى نمى‌باشد.
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «ذئب»، ج۲، ص۷۶.
