دِفْ‌ء (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دِفْ‌ء (به کسر دال و سکون فاء) از
واژگان قرآن کریم به معنای نتاج است. برخی آن را حرارت يا آنچه وسيله حرارت و گرمى است مانند لباس معنى كرده‌اند. این واژه فقط یک بار در
آیه ۵ سوره نحل آمده است.
دِفْ‌ء به معنای نتاج است. بعضى آن را حرارت يا آنچه وسيله حرارت و گرمى است مانند
لباس معنى كرده‌اند.
راغب گويد: آن خلاف سردى است و به وسيله گرما نيز گفته می‌شود.
طبرسی فرموده: دفء آن است كه به وسيله آن گرم شوى. وصف آن دفى‌ء است.
(وَ الْأَنْعامَ خَلَقَها لَكُمْ فِيها دِفْ‌ءٌ وَ مَنافِعُ وَ مِنْها تَأْكُلُونَ) يعنى «
شتر و
گاو و
گوسفند را آفريد: براى شما در آنها نتاج (و يا وسيله گرمى) و ساير منافع است و از آنها می‌خوريد.»
در
صحاح می‌گويد: دفء بچه زادن شتر و شير و ساير منافع آن است.
در
نهایه نيز چنين گفته است.
در
قاموس آن را يكى از معانى دفء شمرده است.
به نظر می‌آيد كه مراد از دفء در آيه شريفه فقط نتاج و بچه دادن انعام ثلثه است. زيرا اگر دفء را حرارت و يا وسيله حرارت بدانيم، لباس تهيه شده از آنها فقط وسيله گرمى و حرارت خواهد بود حال آنكه قرآن فرموده
(وَ جَعَلَ لَكُمْ سَرابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ ...) (و براى شما پوشش هايى آفريده، كه شما را از گرما حفظ مى كند.)
در اينجا از لباسی كه وسيله خنكى است و از حرارت مانع است، سخن رفته و در
آیه ۸۰ اين سوره آمده
(وَ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعامِ بُيُوتاً تَسْتَخِفُّونَها يَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَ يَوْمَ إِقامَتِكُمْ وَ مِنْ أَصْوافِها وَ أَوْبارِها وَ أَشْعارِها أَثاثاً وَ مَتاعاً إِلى حِينٍ) (و از
پوست چهارپايان نيز براى شما خانه‌هايى
[خيمه‌هايى
] قرار دادكه روز كوچ كردن و روز اقامتتان، به آسانى مى‌توانيد آنها را جا به جا كنيد؛ و از پشم‌ها و كرک‌ها و موهاى آنها، براى شما وسايل زندگى تا زمان معيّنى قرار داد.)
در اينجا نيز از
پشم و
کرک و
موی حيوانات سخن رفته على هذا بهتر است دفء را در آيه به معنى نتاج بگيريم.
اين كلمه در كلام الله فقط يك بار آمده است.
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «دفء»، ج۲، ص۳۴۹.
