دَعاکُم (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دَعاکُم: (ثُمَّ اِذا دَعاکُمْ دَعْوَةً)تعبیر به
«دَعاکُم» (شما را فرا می‌خواند) اشاره به این است که همان طور که برای تدبیر و نظم جهان یک فرمان او کافی است، برای
بعث و
نشور و
رستاخیز نیز یک دعوت او کفایت می‌کند، مخصوصاً با توجّه به جمله
«اِذا اَنْتُمْ تَخْرُجُونَ» - که «اذا» در آن به اصطلاح برای
«مفاجاة» است- روشن می‌سازد که با یک دعوت او همه ناگهان بیرون می‌ریزند.
(وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن تَقُومَ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ بِأَمۡرِهِۦۚ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمۡ دَعۡوَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ إِذَآ أَنتُمۡ تَخۡرُجُونَ) (از نشانه‌هاى او اين است كه
آسمان و
زمین به فرمان او برپاست؛ سپس هنگامى كه شما را در
قیامت از
زمین فرا خواند، ناگهان همه شما خارج مى‌شويد و در صحنه
محشر حضور مى‌يابيد)!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه اذا ى اولى شرطيه، و اذا ى دومى فجائيه، (ناگهان) است، كه در جاى فاى جزاء نشسته، و كلمه من الأرض متعلق است به كلمه دعوة و جمله دومى عطف است بر محل جمله اولى، چون مراد از جمله
(ثُمَّ إِذا دَعاكُمْ ...) بعث و رجوع به سوى خدا است، كه جزء آيات نيست، بلكه جمله‌اى است خبرى كه از امرى خبر مى‌دهد كه قبلا بر آن استدلال كرده، و بعدا نيز استدلال مى‌كند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دَعاکُم»، ص۲۲۶.
