دَرْک (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دَرْک: (انَّ الْمُنَافِقینَ فِی الدَّرْکِ)«دَرْک» (بر وزن مرگ) عمیق‌ترین نقطه قعر دریا است
و به آخرین ریسمان‌هایی که به یکدیگر می‌پیوندند و به قعر دریا می‌رسند «
دَرَک» (بر وزن فلک) گفته می‌شود، و چنین به نظر می‌رسد که همه اینها از معنای «
درک کردن» و وصول به چیزی گرفته شده است. و گاهی به پله‌هایی که به طرف پایین می‌رود (مانند پله سرداب) «
دَرَک» گفته می‌شود، در برابر پله‌هایی که به سمت بالا (مانند پشت بام) می‌رود که به آنها «درجه» اطلاق می‌گردد.
(إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ فِي ٱلدَّرۡكِ ٱلۡأَسۡفَلِ مِنَ ٱلنَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمۡ نَصِيرًا) (
منافقان در پايين‌ترين
دركات و طبقات
دوزخ قرار دارند؛ و هرگز ياورى براى آنها نخواهى يافت. بنابراين، از طرح دوستى با دشمنان خدا، كه نشانه
نفاق است، بپرهيزيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه:
درک به دو فتح (و گاهى به فتح اول و سكون راء تلفظ مى‌شود) به گفته
راغب بر وزن درج و به معناى آن است، چيزى كه هست درج (پله) را در جايى بكار مى‌برند كه مساله بالا رفتن و صعود را در نظر داشته باشند ولى
درك در جايى بكار مى‌رود كه مساله پائين آمدن مورد نظر باشد و به همين جهت گفته مى‌شود: درجات
بهشت و
دركات آتش و همين
دركات و سرازيرى‌هاى
جهنم را براى اينكه در ذهن شنونده تصوير كنند آن را
هاویة ناميدند كه از هوى يعنى سقوط گرفته شده.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دَرْک»، ص۲۲۵.
