دَرْک (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دَرْک: (انَّ الْمُنَافِقینَ فِی الدَّرْکِ)«دَرْک» (بر وزن مرگ) عمیق‌ترین نقطه قعر دریا است
و به آخرین ریسمان‌هایی که به یکدیگر می‌پیوندند و به قعر دریا می‌رسند «دَرَک» (بر وزن فلک) گفته می‌شود، و چنین به نظر می‌رسد که همه اینها از معنای «درک کردن» و وصول به چیزی گرفته شده است. و گاهی به پله‌هایی که به طرف پایین می‌رود (مانند پله سرداب) «دَرَک» گفته می‌شود، در برابر پله‌هایی که به سمت بالا (مانند پشت بام) می‌رود که به آنها «درجه» اطلاق می‌گردد.
(إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ فِي ٱلدَّرۡكِ ٱلۡأَسۡفَلِ مِنَ ٱلنَّارِ وَلَن تَجِدَ لَهُمۡ نَصِيرًا) (
منافقان در پايين‌ترين دركات و طبقات
دوزخ قرار دارند؛ و هرگز ياورى براى آنها نخواهى يافت. بنابراين، از طرح دوستى با دشمنان خدا، كه نشانه
نفاق است، بپرهيزيد.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه: درک به دو فتح (و گاهى به فتح اول و سكون راء تلفظ مى‌شود) به گفته
راغب بر وزن درج و به معناى آن است، چيزى كه هست درج (پله) را در جايى بكار مى‌برند كه مساله بالا رفتن و صعود را در نظر داشته باشند ولى درك در جايى بكار مى‌رود كه مساله پائين آمدن مورد نظر باشد و به همين جهت گفته مى‌شود: درجات
بهشت و دركات آتش و همين دركات و سرازيرى‌هاى
جهنم را براى اينكه در ذهن شنونده تصوير كنند آن را
هاویة ناميدند كه از هوى يعنى سقوط گرفته شده.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «دَرْک»، ص۲۲۵.
