• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دَجَر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَجَر (به فتح دال و جیم) از واژگان نهج البلاغه به معنای تاریکی است.
این واژه دارای مشتقاتی است که در نهج البلاغه بکار رفته است، مانند:
دَیْجور (به فتح دال و سکون یاء) به معنای تاریکی است است.
• جمع آن دیاجیر (به کسر دال و سکون یاء) است.
این ماده فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.




دَجَر و دَيْجور به معنای تاريكى است.
جمع آن دياجير است.


به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - الدَّياجيرِ - خطبه ۹۰ (درباره خدا)

امام علی (صلوات‌الله‌علیه) درباره خدا فرموده:
«عالِمُ السِّرِّ مِنْ ضَمائِرِ الْمُضْمِرينَ... وَ تَغْريدِ ذَواتِ الْمَنْطِقِ في دَياجيرِ الاَْوْكارِ... وَ ما اعْتَقَبَتْ عَلَيْهِ أَطْباقُ الدَّياجيرِ»
«خدا داناست به اسرار ضمیر اهل ضمائر و به آواز خوانى پرندگان در ظلمت‌هاى لانه‌ها و به آنچه پى در پى مى‌آيد در پرده ظلمت‌ها



از این واژه فقط دو بار در «نهج البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۳۷۵.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج ۳، ص ۳۰۰.    
۳. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج ۲، ص ۱۷۷.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۰۳-۲۰۶، خطبه ۹۰.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج ۱، ص ۱۷۸-۱۸۰، خطبه ۸۹.    
۶. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص ۱۳۴-۱۳۵، خطبه ۹۱.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۱۹۳-۱۹۵، خطبه ۹۱.    
۸. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۷۳-۷۷۴.    
۹. ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۷۹۸-۸۰۱.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۴، ص ۱۸۱-۱۸۹.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۵۲-۵۴.    
۱۲. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۲۲-۲۳.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۰۶، خطبه ۹۰.    
۱۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۰۶، خطبه ۹۰.    



قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دجر»، ج۱، ص۳۷۵.    






جعبه ابزار