دون (مفردات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
دون از
واژگان قرآن کریم به معنای غير، حقير، ناقص از ديگرى است همچنین در معناى پائين، فوق، جلو، عقب نيز به كار رفته است.
دون به معنای غير، حقير، ناقص از ديگرى و به معنى پائين، فوق، جلو، عقب نيز به كار رفته است.
(وَ ما لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَ لا نَصِيرٍ) (و جز خدا، سرپرست و ياورى براى شما نيست. (و اوست كه مصلحت شما را مى‌داند).)
(إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ يَغْفِرُ ما دُونَ ذلِكَ) (خداوند هرگز
شرک به او را نمى‌بخشد؛ و كمتر از آن را براى هر كس بخواهد و شايسته بداند مى‌بخشد.)
در آيه اوّل به معنى غير است و در آيه دوّم شايد به معنى غير و يا به معنى حقير و پائين باشد. يعنى: «پائين از شرک و يا غير از شرک را مى‌بخشد.»
(وَ أَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَ مِنَّا دُونَ ذلِكَ كُنَّا طَرائِقَ قِدَداً) دون در اين آيه می‌شود به معنى غير و يا به معنى پائين و پست باشد يعنى «بعض از ما صالح و بعض غير او و پائين از اواند. فرقه‌هاى مختلف هستيم.»
(فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُونِهِمْ حِجاباً) (و ميان خود و آنان حجابى افكند.)
(وَ وَجَدَ مِنْ دُونِهِمُ امْرَأَتَيْنِ تَذُودانِ) (و در كنار آنان دو زن را ديد كه از گوسفندان خويش مراقبت مى‌كنند.)
(وَ مِنْ دُونِهِما جَنَّتانِ) ممكن است مراد از «
دُونِهِما» معناى پائين در رتبه باشد يعنى دو بهشت ديگر كه از حيث وضع پائين‌تر از آن دو است. در
صحاح دون به معنى قرب آمده است
و می‌شود گفت كه در آيه به معنى قرب است يعنى «نزديک آن دو، دو
بهشت ديگرى هست.»
•
قرشی بنایی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «دون»، ج۲، ص۳۷۹.
