• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دَوْس (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





دَوْس (به فتح دال و سکون واو) از واژگان نهج البلاغه به معنای ماليدن در زير پا، كوبيدن خرمن و ذليل كردن است.
از این لفظ دو مورد در «نهج‌ البلاغه» آمده است.




دَوْس: به معنای ماليدن در زير پا، كوبيدن خرمن و ذليل كردن است.



به برخی از مواردی که در نهج البلاغه به‌کار رفته است، اشاره می‌شود:


۲.۱ - داسَتْهُمْ - خطبه ۲ (درباره دوران جاهليّت)

حضرت علی (علیه‌السلام) درباره دوران جاهلیّت فرموده: «أَطاعوا الشَّيْطانَ... في فِتَن داسَتْهُمْ بِأَخْفافِها وَ وَطِئَتْهُمْ بأَظْلافِها.»
«اطاعت از شیطان نمودند در فتنه‌هائی كه كوبيد آن‌ها را با چكمه‌هايش و زير پايشان گذاشت با ناخن‌هايش.»


۲.۲ - تَدوسُكُمْ و دَوْسَ - خطبه ۱۰۷ (حضرت درباره فتنه‌هاى بعد از خود)

و درباره فتنه‌هاى بعد از خود فرموده: «رَايَةُ ضَلالة قَدْ قامَتْ... تَعْرُكُكُمْ عَرْكَ الاَْديمِ وَ تَدوسُكُمْ دَوْسَ الْحَصَيدِ.»
«رأيت ضلالتى كه به پا خاسته شود مى‌سايد شما مانند ساييدن چرم و مى‌كوبد شما را مانند كوبيدن خرمن.»



از این کلمه دو بار در «نهج‌ البلاغه» آمده است.


۱. قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج ۱، ص ۴۰۳.    
۲. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج ۴، ص ۷۲.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۹، خطبه ۲.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۲۳، خطبه ۲.    
۵. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۴۷، خطبه ۲.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۳۵، خطبه ۲.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص ۴۷۳.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ص ۴۸۵.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ص ۲۸۶.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۲، ص ۲۹۸.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ص ۱۳۶.    
۱۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۴۱، خطبه ۱۰۷.    
۱۳. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ص ۲۰۷، خطبه ۱۰۶.    
۱۴. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص ۱۵۶، خطبه ۱۰۸.    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص ۲۳۱، خطبه ۱۰۸.    
۱۶. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۷۳.    
۱۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج ۳، ص ۸۰.    
۱۸. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج ۴، ص ۵۳۴.    
۱۹. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۲۹۹.    
۲۰. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج ۷، ص ۱۸۸.    
۲۱. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۳۹، خطبه ۲.    
۲۲. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص ۲۴۱، خطبه ۱۰۷.    



قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دوس»، ج۱، ص۴۰۳.    
د





جعبه ابزار