• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دخر (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: دخر (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: دخر (مفردات‌قرآن)، داخر (لغات‌قرآن).


دَخَر (به فتح دال و خاء) از واژگان نهج البلاغه به معنای ذلت و خوارى است. از مشتقات آن در نهج البلاغه، داخِر (به فتح دال و سکون همزه و کسر خاء) نیز به معنی ذليل و خوار است. آن فقط يک بار در نهج البلاغه به کار رفته است.


دَخَر
[۱] قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۸.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۰۰.    
به معنای ذلت و خوارى است. داخر نیز به معنی ذليل و خوار است.
[۳] شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۱۸۳.    


حضرت علی علیه السلام درباره خدای سبحان فرموده:«لَمْ يَخْلُقْ مَا خَلَقَهُ لِتَشْدِيدِ سُلْطَان وَلاَ تَخْوُّف مِنْ عَوَاقِبِ زَمَان... وَلكِنْ خَلاَئِقُ مَرْبُوبُونَ وَعِبَادٌ دَاخِرُونَ»
[۴] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۳، خطبه ۶۴.    
[۵] عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۰۹، خطبه ۶۳.    
[۶] صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۶، خطبه ۶۵.    
«مخلوق را براى تحكيم سلطنت خويش و يا براى خوف از عواقب زمانى نيافريده است، بلكه آفريده‌ها مخلوقات تربيت شده و بندگان ذليل او هستند.»
[۷] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۲۷، خطبه ۶۵.    
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۶۲.    
شرح‌های خطبه: (
[۹] ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۷۵-۳۷۶.    
[۱۰] شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۳، ص۸۲-۸۳.    
[۱۱] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶-۱۸.    
[۱۲] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۳.    
)

این ماده فقط يک بار در «نهج» هست.
[۱۳] السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۳، خطبه ۶۴.    


۱. ↑ قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۷۸.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۳، ص۳۰۰.    
۳. ↑ شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد، ج۲، ص۱۸۳.    
۴. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۳، خطبه ۶۴.    
۵. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه، ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۰۹، خطبه ۶۳.    
۶. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۹۶، خطبه ۶۵.    
۷. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۲۷، خطبه ۶۵.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۶۲.    
۹. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۷۵-۳۷۶.    
۱۰. ↑ شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین(ع)، ج۳، ص۸۲-۸۳.    
۱۱. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۶-۱۸.    
۱۲. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۱۵۳.    
۱۳. ↑ السید الشریف الرضی، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۲۳، خطبه ۶۴.    


• قرشی بنایی، سید علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «دخر»، ج۱، ص۳۷۸-۳۷۹.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 64 نهج البلاغه
جعبه ابزار