خَلْف (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
خَلْف، خَلَف: (مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ)چنان که بعضی از مفسران گفته‌اند، غالباً
«خَلْف» (بر وزن برف) به معنای فرزندان ناصالح و به اصطلاح «ناخلف» است در حالی که
«خَلَف» (بر وزن صدف) به معنای فرزند صالح است.
ترجمه و تفاسیر
آیات مرتبط با
خَلْف:
(فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ وَرِثُواْ الْكِتَابَ يَأْخُذُونَ عَرَضَ هَذَا الأدْنَى وَيَقُولُونَ سَيُغْفَرُ لَنَا وَإِن يَأْتِهِمْ عَرَضٌ مِّثْلُهُ يَأْخُذُوهُ أَلَمْ يُؤْخَذْ عَلَيْهِم مِّيثَاقُ الْكِتَابِ أَن لاَّ يِقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقَّ وَدَرَسُواْ مَا فِيهِ وَالدَّارُ الآخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ أَفَلاَ تَعْقِلُونَ) (پس از آنها، فرزندانى ناصالح جاى آنها را گرفتند كه وارث
کتاب تورات شدند؛ امّا با اين حال،
متاع زودگذر اين دنياى پست را گرفته، بر اطاعت فرمان خدا ترجيح مى‌دهند و مى‌گويند: « (اگر ما گنهكاريم
توبه مى‌كنيم و به زودى بخشيده خواهيم شد.» امّا اگر متاع ديگرى همانند آن به دستشان بيفتد، آن را (نيز مى‌گيرند، آيا در
کتاب آسمانی از آنها
پیمان گرفته نشده كه بر
خدا دروغ نبندند، و جز
حق نگويند، و آنها آنچه را در آن كتاب آسمانى است آموخته‌اند؟! و
سرای آخرت براى
پرهیزگاران بهتر است، آيا نمى‌انديشيد؟! )
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: به هر حال، معناى آيه اين است كه:
(فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ) بعد از آن اسلاف و نياكان از
بنی اسرائیل كه وصفشان را نسبت به
تقوا و اجتناب
محرمات شنيديد
(خَلْفٌ وَرِثُوا الْكِتابَ) بازماندگانى باز ماندند كه كتاب را به
ارث برده و معارف و احكام و مواعظ و عبرت‌هايى كه در آن كتاب بود تحمل نمودند، و لازمه اين ارث اين بود كه تقوا پيشه ساخته و به خانه آخرت بپردازند و از لذائذ ناپايدار دنيا و عوائدى كه مانع ثواب دائم و ابدى است چشم بپوشند.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
(فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ فَسَوْفَ يَلْقَوْنَ غَيًّا) (امّا پس از آنان، فرزندان ناشايسته‌اى جاى آنها را گرفتند كه
نماز را تباه كرده، و از
شهوات پيروى نمودند؛ و به زودى
مجازات گمراهى خود را خواهند ديد!)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: اهل لغت گفته‌اند: كلمه
خلف در صورتى كه با سكون لام خوانده شود به معناى بدل زشت است، و در صورتى كه با فتحه لام خوانده شود ضد آن است، يعنى به معناى بدل خوب است، گاهى هم مى‌شود كه به عكس استعمال شود.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «خَلْف»، ص۲۱۲.
