• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خمص (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: مفردات نهج البلاغه (جلد ۱)
مقالات مرتبط: خمص (مفردات‌قرآن)، مَخْمَصَه (لغات‌قرآن).


خَمَص (به فتح خاء و میم) از واژگان نهج البلاغه به معنای رفتن ورم زخم و خالی شدن شکم است. امام علی (علیه‌السّلام) از این واژه درباره اعراض رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) از دنیا استفاده کرده است. از این ماده چهار مورد در نهج البلاغه آمده است.


خَمَص
[۱] قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۹.    
[۲] طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۷۰.    
به معنای رفتن ورم زخم و خالی شدن شکم است.

امام (علیه‌السّلام) درباره رسول اعظم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرموده: «خَرَجَ مِنَ الدُّنْيا خَميصاً وَ وَرَدَ الاْخِرَةَ سَلِيماً»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۵۰، خطبه۱۶۰.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۶، خطبه۱۵۸.    
[۵] صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۹، خطبه۱۶۰.    
(او با شكم گرسنه از اين جهان رفت و با سلامت روح و ایمان به سراى ديگر ورود كرده)
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۱، خظبه۱۶۰.    
[۷] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۳-۵۱۴.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۲.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۵۷.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۹۰.    
[۱۱] ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۳۳.    
)

چهار مورد از این ماده در «نهج» آمده است.
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۵۰، خطبه۱۶۰.    


۱. ↑ قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۴۸۹.    
۲. ↑ طریحی، فخر‌الدین، مجمع البحرین، ت-الحسینی، ج۴، ص۱۷۰.    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۵۰، خطبه۱۶۰.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة، ط مطبعة الإستقامة، ج۲، ص۷۶، خطبه۱۵۸.    
۵. ↑ صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۲۲۹، خطبه۱۶۰.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۳۵۱، خظبه۱۶۰.    
۷. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۱۳-۵۱۴.    
۸. ↑ بحرانی، ابن میثم، ترجمه شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۵۲۲.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمومنین، ج۶، ص۲۵۷.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۳۹۰.    
۱۱. ↑ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۲۳۳.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة، ت الحسون، ص۳۵۰، خطبه۱۶۰.    


• قرشی بنایی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «خمص»، ج۱، ص۳۶۵.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 160 نهج البلاغه
جعبه ابزار