• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

خطاب تعجیز

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



خطاب تعجیز، خطاب به قصد اعلان عجز مخاطب است.



«تعجیز» به معنای ناتوان کردن یا نسبت ناتوانی دادن به دیگران است.

۱.۱ - مثال

در «خطاب تعجیز» گوینده، مخاطب را ناتوان می‌انگارد؛ مانند:
۱. (وان کنتم فی ریب مما نزلنا علی عبدنا فاتوا بسورة من مثله)؛ «و اگر در آنچه بر بنده خود نازل کرده‌ایم شک دارید پس اگر راست می‌گویید سوره‌ای مانند آن بیاورید».
خداوند مخاطبان خود را به تحدی دعوت می‌کند و به آن‌ها می‌فهماند که از آوردن یک سوره همانند قرآن عاجزند.
۲. (فادرؤوا عن انفسکم الموت)؛ «پس مرگ را از خودتان دور سازید! ». آیه به انسان‌ها می‌فهماند که نمی‌توانند از مرگ خود جلوگیری کنند.


۱. بقره/سوره۲، آیه۲۳.    
۲. آل عمران/سوره۳، آیه۱۶۸.    
۳. زرکشی، محمد بن بهادر، ۷۴۵ - ۷۹۴ق، البرهان فی علوم القرآن (باحاشیه)، ج۲، ص۲۵۰.    
۴. سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، ۸۴۹ - ۹۱۱ق، الاتقان فی علوم القرآن، ج۳، ص۱۱۵.    



فرهنگ‌نامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «خطاب تعجیز».    




جعبه ابزار