• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حیق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَيْق (به فتح حاء و سکون یاء) از واژگان نهجالبلاغه به معنای احاطه و فرا گرفتن است. از این مادّه یک مورد در نهجالبلاغه آمده است.



حَيْفبه معنای احاطه و فرا گرفتن است.


موردی که در نهجالبلاغه استفاده شده به شرح ذیل می‌باشد.

۲.۱ - خطبه ۷۹

به هنگام حركت به سوى خوارج در پاسخ فردى از اصحاب كه معتقد بود از علم نجوم دريافته است كه زمان براى حركت مناسب نيست و پيروزى نصيب نمى‌شود، فرمود: «أَتَزْعَمُ أَنَّكَ تَهْدي إِلَى السّاعَةِ الَّتِي مَنْ سارَ فيهَا صُرِفَ عَنْهُ السّوءُ؟ وَتُخَوِّفُ مِنَ السّاعَةِ الَّتي مَنْ سارَ فيهَا حَاقَ بِهِ الضُّرُّ؟ فَمَنْ صَدَّقَكَ بِهذَا فَقَدْ كَذَّبَ الْقُرْآنَ.»«گمان مى‌كنى تو از آن ساعتى كه اگر در آن ساعت كسى حركت كند با ناراحتى روبه‌رو نخواهد شد آگاهى؟ و مى‌توانى از آن ساعتى كه هركس در آن به راه افتد، زيان مى‌يابد او را با خبر كنى؟!كسى كه در اين گفتار تو را تصديق كند، قرآن را تكذيب كرده است.» (شرح‌های خطبه: )


از این مادّه یک مورد در نهجالبلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۲۶۶.    
۳. ابن فارس، احمد، معجم مقائیس اللغة، ج۲، ص۱۵.    
۴. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۵۲.    
۵. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة والشوارد، ج۱، ص۷۵۸.    
۶. السید الشریف الرضی، نهج البلاغة ت الحسون، ص۱۳۹.    
۷. عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۲۴.    
۸. صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۱۰۵، خطبه ۷۹.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۵.    
۱۰. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۵.    
۱۱. ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۵.    
۱۲. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۲۷۲.    
۱۳. هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۵، ص۲۶۵.    
۱۴. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج۲، ص۲۷۰.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حیق»، ج۱، ص۳۱۸.    






جعبه ابزار