• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَيْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَيْق (به فتح حاء و سکون یاء) از واژگان نهج‌البلاغه به معنای احاطه و فرا گرفتن است.
از این مادّه یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.



حَيْق به معنای احاطه و فرا گرفتن است.


موردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - حَاقَ - خطبه ۷۸ (حرکت به سوی خوارج)

به هنگام حركت به سوى خوارج در پاسخ فردى از اصحاب كه معتقد بود از علم نجوم دريافته است كه زمان براى حركت مناسب نيست و پيروزى نصيب نمى‌شود، فرمود:
«أَ تَزْعَمُ أَنَّكَ تَهْدي إِلَى السّاعَةِ الَّتِي مَنْ سارَ فيهَا صُرِفَ عَنْهُ السّوءُ؟ وَ تُخَوِّفُ مِنَ السّاعَةِ الَّتي مَنْ سارَ فيهَا حَاقَ بِهِ الضُّرُّ؟ فَمَنْ صَدَّقَكَ بِهذَا فَقَدْ كَذَّبَ الْقُرْآنَ.»
«گمان مى‌كنى تو از آن ساعتى كه اگر در آن ساعت كسى حركت كند با ناراحتى روبه‌رو نخواهد شد آگاهى؟ و مى‌توانى از آن ساعتى كه هركس در آن به راه افتد، زيان مى‌يابد او را با خبر كنى؟!كسى كه در اين گفتار تو را تصديق كند، قرآن را تكذيب كرده است.»



از این مادّه یک مورد در نهج‌البلاغه آمده است.


۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، ج۱، ص۳۱۸.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ص۲۶۶.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۵، ص۱۵۲.    
۴. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۹، خطبه ۷۸.    
۵. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۱۲۴، خطبه ۷۷.    
۶. صالح، صبحی، نهج البلاغه، ص۱۰۵، خطبه ۷۹.    
۷. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۴۵.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۵.    
۹. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۴۶۵.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۳، ص۲۷۲.    
۱۱. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۶۵.    
۱۲. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۲۷۰.    
۱۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۱۳۹، خطبه ۷۸.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حیق»، ج۱، ص۳۱۸.    






جعبه ابزار