حکم شیر دادن (قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
اسلام، دینى جامع است؛ حتّى براى
تغذیه مناسب
نوزاد با
شیر مادر، برنامه دارد.
تقدم
حق مادر بر
دایه، در امر شیردهی به
فرزند:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم..
و مادران باید فرزندان خود را دو
سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و
روزی و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (
پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش
مکلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود
ضرر و آسیب برسانند. و مانند این
تکلیف بر عهده
وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد،
نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و
معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
وجوب تامین مخارج مادر برای شیر دادن فرزند، از سوی پدر و وارثان:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... وعلی المولود له رزقهن وکسوتهن بالمعروف..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (
طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
• «اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم ولا تضاروهن لتضیقوا علیهن وان کن اولـت حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن..
آنها را (زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه
مسکن و
انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و مجبور به رفتن شوند). و اگر باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند
اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به
مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید،
زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (مرد باید براى طفل
دایه بگیرد).»
استحباب شیر دادن مادران به کودکان خویش، به مدت دو سال:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... فان ارادا فصالا عن تراض منهما وتشاور فلا جناح علیهما..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ ...حال اگر
پدر و
مادر بخواهند روى
توافق و مشورت‌شان (
فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
جواز اخذ
اجرت مادر از پدر، برای شیر دادن به طفل:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین لمن اراد ان یتم
الرضاعة وعلی المولود له رزقهن وکسوتهن بالمعروف..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ ...»
• «اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم ولا تضاروهن لتضیقوا علیهن وان کن اولـت حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن..
آنها را (
زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه مسكن و انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و مجبور به رفتن شوند). و اگر
باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید، زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (مرد باید براى
طفل دایه بگیرد).»
جواز بازداشتن فرزند از شیر، در صورت توافق پدر و مادر، قبل از دو سال:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین لمن اراد ان یتم
الرضاعة..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه
مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
جواز خودداری مادر، از شیر دادن به فرزند:
• «... فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن واتمروا بینکم بمعروف وان تعاسرتم
فسترضع له اخری
آنها را (زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه
مسکن و
انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و مجبور به رفتن شوند). و اگر باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید،
زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (
مرد باید براى طفل دایه بگیرد).»
جواز خودداری مادر از شیر دادن، در صورت آسیب ندیدن نوزاد:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... لاتضار ولدة بولدها... فان ارادا فصالا عن تراض منهما وتشاور فلا جناح علیهما وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش
مکلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به
زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه
مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد،
نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
حرمت خودداری مادر از شیر دادن، در صورت آسیب دیدن کودک:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... لاتضار ولدة بولدها..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این
تکلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى
توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و
معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
زنان مطلقه، دارای اولویت در شیردهی به فرزندان خویش:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... فان ارادا فصالا عن تراض منهما وتشاور فلا جناح علیهما وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان
طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها
گناهی نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از
خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست. »
وجوب پرداخت اجرت به زنان مطلقه از سوی شوهران، در قبال شیر دادن به کودک:
• «اسکنوهن من حیث سکنتم من وجدکم ولا تضاروهن لتضیقوا علیهن وان کن اولـت حمل فانفقوا علیهن حتی یضعن حملهن فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن واتمروا بینکم بمعروف وان تعاسرتم
فسترضع له اخری
آنها را (زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه مسكن و انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و مجبور به رفتن شوند). و اگر باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به
مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید، زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (مرد باید براى طفل دایه بگیرد).»
جواز گرفتن دایه، جهت شیر دادن فرزند:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم اذا سلمتم ما ءاتیتم بالمعروف..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان
دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»
جواز دایه گرفتن جهت شیر دادن نوزادان، تنها در صورت
ضرورت و با مشورت و هم فکری پدر و مادر آنان:
• «... فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن واتمروا بینکم بمعروف وان تعاسرتم
فسترضع له اخری
آنها را (زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه مسكن و انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و مجبور به رفتن شوند). و اگر باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید، زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (مرد باید براى طفل دایه بگیرد).»
وجوب اجیر کردن دایه برای شیر دادن فرزند، در صورت سخت‌گیری والدین بر یکدیگر و عدم توافق آنان:
• «... فان
ارضعن لکم فـاتوهن اجورهن... وان تعاسرتم
فسترضع له اخری
آنها را (زنان مطلّقه را) در آنجا كه ساكن هستید از مقدار توانتان سكونت دهید، و به آنها (از ناحیه مسكن و انفاق و غیره) آسیب نرسانید تا (زندگى را) بر آنها تنگ نمایید (و
مجبور به رفتن شوند). و اگر باردار باشند هزینه آنها را تا آن گاه كه وضع حمل كنند بدهید، و اگر براى شما بچه را شیر دادند اجرت آنها را بپردازید، و در میان خود (راجع به حال طفل) به نیكى به مشورت و قبول گفتار یكدیگر بپردازید، و اگر با یكدیگر سخت‌گیرى كردید، زن دیگرى آن بچه را شیر دهد (مرد باید براى طفل دایه بگیرد).»
پرداخت کامل
حقوق مادر،
شرط جواز دایه گرفتن برای کودک:
• «الولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... فان ارادا فصالا عن تراض منهما وتشاور فلا جناح علیهما وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم اذا سلمتم ما ءاتیتم بالمعروف..
و مادران باید فرزندان خود را دو
سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»بنابراینکه مراد از «اذا سلمتم...» تسلیم
اجرت المثل به مادر باشد. یعنی آنگاه که حقوق مادر را پرداختید، سراغ دایه بروید.
پیش پرداخت اجرت به
دایه شیرخوار از
آداب لازم دایه گرفتن:
• «والولدت
یرضعن اولـدهن حولین کاملین... وان اردتم ان تسترضعوا اولـدکم فلا جناح علیکم اذا سلمتم ما ءاتیتم بالمعروف..
و مادران باید فرزندان خود را دو سال كامل شیر دهند؛ این (دستور) براى كسى است كه مى‌خواهد دوران شیرخوارگى (طفل) را تكمیل كند، و روزى و لباس آنها به نحو متعارف بر عهده كسى است كه طفل از آن اوست (پدر)؛ هیچ كس جز به مقدار توانش مكلّف نمى‌شود، نباید مادرى به خاطر فرزندش به زیان افتد و نه صاحب فرزندى براى فرزندش (نه به مادر تحمیل شود كه مجّانا شیر دهد و نه به پدر كه هزینه بیشتر بپردازد) و نباید مادر و پدر (به خاطر اختلافات خود) به فرزند خود ضرر و آسیب برسانند. و مانند این تكلیف بر عهده وارث (پدر) نیز مى‌باشد (كه اگر پدر بمیرد و تركه به همان طفل رسد، نفقه مادر با شرایط فوق از آن مال ادا مى‌شود)، حال اگر پدر و مادر بخواهند روى توافق و مشورت‌شان (فرزند را قبل از موعد مقرر) از شیر بگیرند بر آنها گناهى نیست. و اگر بخواهید براى شیر دادن اولادتان دایه طلبید بر شما گناهى نیست در صورتى كه آنچه را كه باید بدهید به نیكى و معروف بپردازید. و از خدا پروا كنید و بدانید خدا به آنچه مى‌كنید بیناست.»بنابراینکه مراد از «اذا سلمتم...»
تسلیم اجرت به دایه باشد.
شیردادن زن به کودک، موجب حرمت ازدواج دختر آن زن با این کودک:
• «حرمت علیکم... واخوتکم من
الرضـعة..
بر شما حرام ابدى شده (ازدواج با هفت گروه از خویشانتان كه محارم نامیده مى‌شوند:) مادرانتان و
دختران‌تان و خواهران‌تان و
عمه‌هایتان و خاله‌هایتان و
دختران برادر و دختران خواهر و (همچنین شش گروه دیگر، از راه شیر خوردن و عقد بستن:) آن مادرانتان كه به شما شیر داده‌اند و
خواهران رضاعی‌تان ، و
مادران زن‌هاتان و دختران همسران‌تان كه در دامان (و تحت كفالت) شمایند از آن همسرانى كه با آنها همبستر شده‌اید، و اگر با آنها همبستر نشده‌اید پس گناهى بر شما نیست (كه مادر را رها كنید و با آنها ازدواج نمایید)، و نیز همسران پسران‌تان كه از
صلب شمایند (نه پسرخوانده‌ها) و نیز جمع میان دو
خواهر (در یك زمان) جز آنچه (در زمان
جاهلیت ) گذشته، كه همانا خداوند همواره بسیار
آمرزنده و مهربان است.»
حرمت ازدواج با
مادر رضاعی:
• «حرمت علیکم... وامهـتکم الـتی ارضعنکم..
بر شما
حرام ابدی شده (
ازدواج با هفت گروه از خویشانتان كه
محارم نامیده مى‌شوند:) مادرانتان و دختران‌تان و
خواهران‌تان و عمه‌هایتان و
خاله‌هایتان و دختران برادر و
دختران خواهر و (همچنین شش گروه دیگر، از راه شیر خوردن و
عقد بستن:) آن مادرانتان كه به شما شیر داده‌اند و خواهران
رضاعى‌تان، و مادران زن‌هاتان و دختران همسران‌تان كه در دامان (و تحت
کفالت) شمایند از آن همسرانى كه با آنها همبستر شده‌اید، و اگر با آنها همبستر نشده‌اید پس گناهى بر شما نیست (كه مادر را رها كنید و با آنها ازدواج نمایید)، و نیز همسران پسران‌تان كه از صلب شمایند (نه
پسرخوانده‌ها) و نیز جمع میان دو خواهر (در یك زمان) جز آنچه (در
زمان جاهلیت) گذشته، كه همانا
خداوند همواره بسیار آمرزنده و مهربان است.»
فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم شیر دادن».
