حِزْب (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حِزْب (به کسر حاء) از
واژگان نهج البلاغه به معنای دسته و گروه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره‌ی
معجزه‌ای از
پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) از این واژه استفاده نموده است.
حِزْب به معنای دسته و گروه آمده است و هنگامی به آنان حزب گفته می‌شود که دارای تشكُّل، وحدت عقيده و هدف باشند.
برخی از مواردی که در «
نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام (صلوات‌الله‌علیه) در خصوص معجزه‌ای از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) خطاب به
کفار قریش فرموده است: آن‌چه را كه مى‌خواهيد به شما نشان خواهم داد و مى‌دانم كه به طرف
خیر بر نخواهيد گشت.
«إِنَّ فيكُمْ مَنْ يُطْرَحُ في الْقَليبِ وَ مَنْ يُحَزِّبُ الْأَحْزابَ.» «در ميان شما كسانى هستند كه در چاه «بدر» انداخته خواهند شد و كسانى كه احزاب را تشكيل داده به
جنگ من خواهند آمد.)»
منظور از مقتولان، كفار در
جنگ بدر است كه به چاه انداخته شدند و منظور
ابوسفیان است كه
جنگ احزاب (خندق) را پى‌ريزى نمود.
امام (علیه‌السلام) در مورد
عبادت و اطاعت رستگاران فرموده است:
«وَ هَمْهَمَتْ بِذِكْرِ رَبِّهِم شِفاهُهُمْ، وَ تَقَشَّعَتْ بِطولِ اسْتِغْفارِهِم ذُنوبُهُمْ أولئِكَ حِزْبُ الله، أَلا إِنَّ حِزْبَ اللهِ هُمُ الْمُفْلِحونَ.» «همواره لب‌هايشان به
ذکر پروردگار در
حرکت است، گناهانشان بر
اثر استغفار از بين رفته «آن‌ها حزب اللّه‌اند، آگاه باشيد كه حزب اللّه رستگارانند!.»
آن حضرت در خصوص
بصیرت و آگاهی امام می‌فرماید:
«أَلا و إنَّ الشَّيْطانَ قَدْ جَمَعَ حِزْبَهُ وَ اسْتَجْلَبَ خَيْلَهُ وَ رَجِلَهُ.» «آگاه باشيد! شيطان حزب خويش را گرد آورده، و سواره و پيادگان لشكر خود را فراخوانده است (اين لشكر او) امّا من آگاهى و بينش و بصيرت خود را همچنان همراه دارم.»
این واژه نه بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حزب»، ص۲۶۹.
