حُمْق (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حُمْق (به ضم حاء و سکون میم) و
حُمُق (به ضم حاء و قاف) از
واژگان نهج‌البلاغه به معنای کم عقلی و سفاهت است.
اين ماده كه در
قرآن مجید به كار نرفته در «
نهج‌البلاغه» پنج بار به كار رفته است و همه در كلمات قصار مى‌باشد.
حُمْق (بر وزن قفل و عنق) و
حماقة به معناى كم عقلى (سفاهت) است.
برخی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
امام علی (صلوات‌الله‌علیه) به
امام حسن (علیه‌السلام) فرمود:
«يَا بُنَیَّ ... إِنَّ أَغْنَى الْغِنَىُ الْعَقْلُ، وَ أَكْبَرَ الْفَقْرِ الْحُمْقُ، ... إِيَّاكَ وَ مُصَادَقَةَ الاَْحْمَقِ، فَإِنَّهُ یُرِیدُ أَنْ یَنْفَعَکَ فَیَضُرَّکَ.» «ای پسرم ... بالاترين سرمايه‌ها عقل است، بزرگترين فقر حماقت است ... برحذر باش از دوستى با احمقى كه مى‌خواهد به تو منفعت برساند، زيان مى‌رساند.»
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره
زبان انسان فرمود:
«لِسَانُ الْعَاقِلِ وَرَاءَ قَلْبِهِ، وَ قَلْبُ الاَْحْمَقِ وَرَاءَ لِسَانِهِ.» «زبان عاقل در پشت
قلب او قرار دارد و قلب احمق پشت زبان اوست.»
اين ماده كه در قرآن مجيد به كار نرفته در «نهج البلاغه» پنج بار به كار رفته است و همه در كلمات قصار مى‌باشد.
•
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حمق»، ج۱، ص۳۰۴.
