حُجَّت (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حُجَّتْ (به ضم حاء) یکی از مفردات
نهج البلاغه به معنای دلیلی که مقصود را روشن میکند.
حضرت علی (علیهالسلام) در خصوص اهمیت
نماز،
روزه،
حجّ و در بیانی خطاب به
ابوبکر در خصوص ملاک
خلافت و جانشینی
رسول خدا (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) از این واژه استفاده نموده است.
حُجَّتْ (به ضم حاء) به معنای دلیلی که مقصود را روشن میکند؛ آمده است.
به برخی از مواردی که در «نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امام (صلواتاللهعلیه) در خصوص اهمیت نماز، روزه و حجّ فرموده است:
«الصَّلاةُ قُرْبانُ کُلِّ تَقیٍّ، وَ الْحَجُّ جِهادُ کُلِّ ضَعیفٍ، وَ لِکُلِّ شَیْءٍ زَکاةٌ وَ زَکاةُ الْبَدَنِ الصِّیامُ.» «نماز وسیله تقرب هر
پرهیزگاری است و حجّ، جهاد هر ضعیف، و برای هر چیز زکاتی است و
زکات بدن روزه است.»
سید رضی میگوید: از آن حضرت (علیهالسلام)
شعری در همین زمینه نقل شده است که (خطاب به خلیفه اوّل) میفرماید:
| | |
فَإِنْ كُنْتَ بِالشُّورَى مَلَكْتَ أُمُورَهُمْ | | فَكَيْفَ بِهذَا وَالْمُشِيرُونَ غُيَّبُ؟ |
وَإِنْ كنْتَ بِالْقُرْبَى حَجَجْتَ خَصِيمَهُمْ | | فَغَيْرُكَ أَوْلَى بِالنَّبِيِّ وَأَقْرَبُ |
| | |
«اگر تو از طریق شورا مالک امور مردم شدی. این چه شورایی است که طرفهای مشورت (امثال من) غایب بودند؟ و اگر از طریق
قرابت با
پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) در برابر مخالفانت استدلال کردی دیگران از تو به پیامبر (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) نزدیکتر و سزاوارترند!.»
این واژه در موارد بسیاری در «نهج البلاغه» آمده است.
•
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «حجت»، ج۱، ص۲۵۱.