• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حَطْم (مفردات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





حَطْم (به فتح حاء و سکون طاء) از واژگان قرآن کریم به معنای شکستن است.
مشتقات حَطْم که در آیات قرآن آمده عبارتند از:
یَحْطِمَنَّکُم (به فتح یاء، سکون حاء و کسر طاء) به معنای درهم شکنند و پایمال کنند؛
حُطام (به ضم حاء) به معنای شکسته می‌شود؛
حُطَمَه (به ضم حاء، فتح طاء و میم) یکی از نامهای جهنم است.


حَطْم به معنی شکستن است.
«حَطَمَهُ‌ حَطْماً: کسرهُ»


به مواردی از حَطْم که در قرآن به‌ کار رفته است، اشاره می‌شود:

۲.۱ - یَحْطِمَنَّکُم (آیه ۱۸ سوره نمل)

(ادْخُلُوا مَساکِنَکُمْ لا یَحْطِمَنَّکُمْ‌ سُلَیْمانُ وَ جُنُودُهُ‌)
«وارد مساکن خویش شوید تا شما را سلیمان (علیه‌السّلام) و لشگریانش در هم نشکنند. (پایمال نکنند).»


۲.۲ - حُطاما (آیه ۲۱ سوره زمر)

(ثُمَّ یَهِیجُ فَتَراهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَجْعَلُهُ‌ حُطاماً.)
«سپس می‌خشکد و آن را زرد شده می‌بینی و سپس شکسته و ریز ریز می‌شود.»


۲.۳ - الْحُطَمَة (آیه۴ سوره همزه)

(کَلَّا لَیُنْبَذَنَّ فِی‌ الْحُطَمَةِ • وَ ما اَدْراکَ مَا الْحُطَمَةُ • نارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ)
«حتما به حطمه‌ انداخته می‌شود. چه دانی حطمه چیست؟ آتش افروخته خدا است.»



۱. قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، ج۲، ص۱۵۳.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات فی غریب القرآن، ط دار القلم، ص۲۴۲.    
۳. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۶، ص۴۲.    
۴. شرتونی، سعید، اقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ص۶۷۴.    
۵. نمل/سوره۲۷، آیه۱۸.    
۶. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۵، ص۵۰۲.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۵، ص۳۵۳.    
۸. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۸، ص۹۱.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۷، ص۳۳۶.    
۱۰. زمر/سوره۳۹، آیه۲۱.    
۱۱. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۷، ص۳۸۵.    
۱۲. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۷، ص۲۵۴.    
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۱، ص۱۶۵.    
۱۴. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۸، ص۷۷۲.    
۱۵. زبیدی، مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۱۶، ص۱۵۷.    
۱۶. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۱۷. همزه/سوره۱۰۴، آیه۴-۶.    
۱۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۲۰، ص۶۱۷.    
۱۹. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۲۰، ص۳۵۹.    
۲۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۲۷، ص۲۷۱.    
۲۱. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۸۱۸.    
۲۲. ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، ج۱۲، ص۱۳۸.    
۲۳. فیروزآبادی، مجدالدین، قاموس المحیط، ج۴، ص۹۸.    
۲۴. جوهری، ابونصر، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة، ج۵، ص۱۹۰۱.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، قاموس قرآن، برگرفته از مقاله «حطم»، ج۲، ص۱۵۳.    






جعبه ابزار