حَسْی (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حَسْی (بر وزن عقل) از
واژگان نهج‌البلاغه است که
امام علی (علیه‌السلام) از این واژه در رابطه با
طلحه و
زبیر و
ناکثین بیعت استفاده کرده است.
این لفظ تنها یک‌بار در
نهج‌البلاغه آمده است.
حَسْی به معنای
زمین نرمی که
آب در آن جمع می‌شود یا زمین سختی که روی آن شن باشد، آن را
حفر می‌کنند، آب در آن جمع می‌شود و چون یک
دلو بردارند فوراً جایش پر می‌شود.
به برخی از مواردی که در نهج‌البلاغه به کار رفته است، اشاره می‌شود:
امیرالمؤمنین علی (علیه‌السلام) در رابطه با طلحه و زبیر و ناکثین
بیعت در ضمن کلامی فرمود:
«وَ ايْمُ اللَّهِ لَأُفْرِطَنَّ لَهُمْ حَوْضاً أَنَا مَاتِحُهُ، لَايَصْدُرُونَ عَنْهُ بِرِيٍّ، وَ لَا يَعُبُّونَ بَعْدَهُ فِي حَسْيٍ» «به
خدا سوگند حوضى برايشان از آب پر سازم كه تنها خود بتوانم آبش را بكشم، از آن سيراب برنگردند و پس از آن ديگر آب ننوشند»
(شرح‌های خطبه:
)
«افرط الحوض» یعنی حوض را پر از آب کرد.
«ماتح» کسی که از چاه آب می‌کشد.
«لا یصدرون» بر نمی‌گردند.
«ریّ» سیرابی.
«عبّ» خوردن آب بدون نفس کشیدن.
این لفظ تنها یک‌بار در نهج‌البلاغه آمده است.
قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله حسی، ج۱، ص۲۷۸.
