حریق (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حریق:
(عَذابَ الْحَرِيقِ) به معنى «
آتش، آتش سوزان» است و در اصل از مادّه «
حرق»
به معنى «
سوزاندن و نيز ساييدن» گرفته شده است.
به هر حال،
آیه مورد بحث صحنه
مرگ،
کفار و پايان زندگى شومشان را مجسم مى‌كند.
اين آيه على رغم آن‌كه جمعى از
مفسران اشاره به مرگ كافرانى كرده‌اند كه در ميدان
بدر به دست
فرشتگان انجام شده و بعضى از
روایات تأييد نشده نيز آن را در همين زمينه نقل كرده‌اند، ولى قرائنى در دست است كه فرشتگان در ميدان بدر مستقيما در جنگ دخالت نكردند، بنابراين آيه فوق اشاره به فرشتگان مرگ، و لحظه
قبض روح و مجازات دردناكى است كه در اين لحظه بر دشمنان
حق و گنهكاران بى‌ايمان وارد مى‌سازند و جملۀ
(عَذابَ الْحَرِيقِ) اشاره به مجازات روز
قیامت است، زيرا در آيات ديگر
قرآن مانند آيه ۹ و ۲۲
سوره حج ، و آیه ۱۰
سوره بروج نيز به همين معنى آمده است.
به موردی از کاربرد حریق در
قرآن، اشاره می‌شود:
(وَ لَوْ تَرى إِذْ يَتَوَفّى الَّذينَ كَفَرُواْ الْمَلآئِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ وَ ذُوقُواْ عَذابَ الْحَريقِ) «و اگر ببينى كافران را هنگامى كه فرشتگان مرگ، جانشان را مى‌گيرند، در حالى كه بر صورت و پشت آنها مى‌زنند و مى‌گويند: بچشيد
عذاب سوزنده را، به حال آنان تأسّف خواهى خورد»
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید:
(وَ ذُوقُوا عَذابَ الْحَرِيقِ) ملائكه به ايشان گفتند: عذاب سوزان را بچشيد، و منظور از آن عذاب آتش است.
(ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ أَيْدِيكُمْ) اين جمله تتمه گفتارى است كه
خداوند از ملائكه حكايت كرده، و يا اشاره است به مجموع گفتار ملائكه با
مشرکین و مجموع افعال آنها با ايشان، و معنايش اين است كه: اين عذاب سوزان را بشما مى‌چشانيم بخاطر آن رفتارى كه مى‌كرديد. و يا معنايش اين است: از همه طرف شما را مى
زنيم و عذاب حريق را هم بشما مى‌چشانيم بخاطر آن رفتارى كه مى‌كرديد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله « حریق »، ص۴۹۱.
