حذر
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
حذر در اصطلاح فقه نظامی به معنی حفظ هوشیاری و رعایت جانب احتیاط در مقابل دشمنان اسلام است. در
قرآن به این
اصطلاح اشاراتی شده است.
حذْر در لغت به معنی
بیم و پرهیز میباشد.
در اصطلاح به معنی حفظ هوشیاری و رعایت جانب احتیاط در مقابل دشمنان اسلام است.
قرآن کریم میفرماید:
«یا ایُّهَا الَّذینَ آمَنُوا خُذُوا حِذْرَکُمْ؛
ای کسانی که
ایمان آوردهاید! آمادگی خود را (در برابر دشمن) حفظ کنید.»
آیه دیگر که
نماز خوف را تشریح میکند میفرماید:
«... وَ لْیَأْخُذُوا حِذْرَ هُمْ وَ اسْلِحَتِکُمْ...؛
و باید هوشیاری خویش را حفظ و سلاحهایشان را (در حال نماز) با خود حمل کنند.»
با توجه به دو آیه مذکور «حذر» به معنی مراقبت در برابر خطر و رعایت احتیاط و حفظ هوشیاری است. به این دلیل که در آیه دوّم حذر کنار
سلاح آمده است. بنابراین آمادهسازی همه لوازم از قبیل: کسب اطلاعات، اسلحه، تعلیمات، نقشه جنگی، تعیین فرمانده، تدارکات، مواصلات و تمام عوامل و اسباب و مقدماتی که باعث پیروزی در
جنگ است را فرا میگیرد.
گرچه بعضی از مفسران همچون
طبرسی،
گفتهاند: اگر حذر را به معنی اسلحه بگیریم، با مقیاسهای کلام عرب سازگار است؛ امّا چنان که از کتابهای لغت و تفسیر استفاده میشود، اسلحه یکی از مصداقهای آن است.
•
جمعی از نویسندگان، پژوهشکده تحقیقات اسلامی، اصطلاحات نظامی در فقه اسلامی،ص۴۸.