عبیدالله در نیشابور در خانواده‌ای اهل علم به دنیا آمد. او از همان کودکی در محضر پدر و پدربزرگ خود به فراگیری علم و دانش مشغول شد و خود را آماده کرد تا یکی از چهره‌های بزرگ علم و دانش در جهان اسلام گردد.
حاکم حسکانی از علمای مشهور دوران خود بود. بسیاری از روات حدیث پای درس او می‌آمدند تا از او روایت بشنوند و یا اجازه روایت بگیرند. او شیخی فاضل و دارای مجلس وعظ و خطابه بود و خود نیز از علمای فراوانی روایت شنیده و یا اجازه روایت داشت.
برخی او را از علمای اهل تسنن و پیرو مذهب حنفی می‌دانند. و برخی دیگر او را از علمای شیعه می‌دانند که تقیه می‌کرده است. ابن طاووس درباره ایشان می‌گوید: «الحاکم الحسکانی کان من اعیان رجال الجمهور»، حاکم حسکانی از شخصیت‌های برجسته علمای اهل تسنن بود. ذهبی در کتاب تذکرة الحفاظ می‌گوید: «و وجدت له مجلسا یدل علی تشیعه و خبرته بالحدیث و هو تصحیح خبر رد الشمس و ترغیم النواصب الشمس»، کتابی از ایشان یافته‌ام که دلالت بر شیعه بودن ایشان دارد و آن «تصحیح رد الشمس...» است.
او به شهرمروسفر کرد تا از علمای آن دیار بهره برد و از آنها روایت بشنود. علاوه بر آن، او خود نیز در آنجا جلسات درس برقرار نمود و جمع فراوانی از مشتاقان علم و دانش را پروانه‌وار به دور خود جمع کرد و شاگردان فراوانی را تربیت کرد.
حاکم حسکانی نزد علمای فراوانی به فراگیری علم و دانش پرداخت و از محضر درس آنان بهره برد مانند: ۱- پدرش عبداللهبناحمدبنمحمد ۲- جدش احمدبنمحمد ۳- ابو طاهر بن محمش ۴- قاضی ابوالعلاء صاعد ۵- حاکم، ابوعبدالله حافظ
عبد الغافر بن اسماعیل، شاگرد مشهور حاکم حسکانی در کتاب تاریخ نیشابور می‌گوید: «من فهرست تصانیف و تالیفات استادم را به خط خودش دیده‌ام که به صد عنوان می‌رسید و در میان آنها مطالب ارزشمندی بود». از تالیفات وی می‌توان به این عناوین اشاره کرد: ۱- شواهد التنزیل لقواعد التفضیل فی الآیات النازلة فی اهل‌البیت صلوات‌الله‌و‌سلامه‌علیهم ۲- فضائل شهر رجب ۳- خصائص علی بن ابیطالب علیه‌السّلام فی القرآن ۴- تصحیح خبر رد الشمس و ترغیم النواصب الشمس (شمس جمع شموس و به معنای متعصب و لجوج است.)
سرانجام قاضیمحدث، ابو القاسم عبیداللهبنعبداللهحسکانی پس از عمری خدمت به علوم و معارفمحمد و آل محمد صلی‌الله‌علیهم‌اجمعین در حدود سال ۴۹۰ هجری دیده از این دنیا فرو بست و به دیار باقی شتافت.
