• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حاصِب (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


منبع: حاصِب (مفردات نهج البلاغه (جلد ۱))
مقالات مرتبط: حاصِب (لغات‌قرآن)، حصب (مفردات‌قرآن).


حاصِب یکی از مفردات نهج‌البلاغه، به معنای باد و طوفان ریگ‌ افشان است. حَصَب (به فتح حاء و صاد) به معنای انداختن سنگ‌ريزه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) خطاب به خوارج و در نامه‌ای خطاب به معاویه از این واژه استفاده نموده است.


حاصِب
[۱] قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، ج۱، ص۲۸۱.    
[۲] طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۲، ص۴۳    
به معنای باد و طوفان ریگ‌افشان است.

مواردی که در نهج‌ البلاغه به کار رفته، در ادامه اشاره می‌شود:

۲.۱ - حَاصِبٌ - خطبه ۵۷ (خطاب به خوارج)

امام علی (علیه‌السّلام) خطاب به خوارج فرمود:
«أَصَابَكُمْ حَاصِبٌ»
[۳] سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۱۸، خطبه ۵۷.    
[۴] عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۰۲، خطبه ۵۸.    
[۵] صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۹۲، خطبه ۵۷.    

«گردبادى از بلا شما را فراگيرد».
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه ۵۸.    
[۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۵.    
(شرح‌های خطبه:
[۸] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۲.    
[۹] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۶۶۰.    
[۱۰] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۱.    
[۱۱] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۳۰.    
)
که در
(ببینید: ابر)
گذشت.

۲.۲ - بِحَاصِب - نامه ۶۴ (خطاب به معاویه)

ایشان همچنین در نامه‌ای به معاویه می‌نویسند:
«بِحَاصِب بَيْنَ أَغْوَار وَجُلْمُودِ»
[۱۲] سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۷، نامه ۶۴.    
[۱۳] عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۵، نامه ۶۴.    
[۱۴] صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۴، نامه ۶۴.    

«آن‌ها را با سنگريزه‌ها و ميان غبار و تخته سنگ‌ها درهم مى‌كوبد».
[۱۵] مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
[۱۶] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۴.    
(شرح‌های نامه:
[۱۷] ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۰۸.    
[۱۸] مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۷۵.    
[۱۹] هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۷۱.    
[۲۰] ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۹.    
)
که در
(ببینید: جلم)
گفته شد.

این لفظ دو بار در نهج‌ البلاغه آمده است.

۱. ↑ قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، ج۱، ص۲۸۱.    
۲. ↑ طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت الحسینی، ج۲، ص۴۳    
۳. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغه ت الحسون، ص۱۱۸، خطبه ۵۷.    
۴. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعة الإستقامة، ج۱، ص۱۰۲، خطبه ۵۸.    
۵. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۹۲، خطبه ۵۷.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۱۱۹، خطبه ۵۸.    
۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۲۵.    
۸. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۱۵۲.    
۹. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۲، ص۶۶۰.    
۱۰. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۳۵۱.    
۱۱. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۴، ص۱۳۰.    
۱۲. ↑ سید رضی، محمد، نهج البلاغة ت الحسون، ص۷۴۷، نامه ۶۴.    
۱۳. ↑ عبده، محمد، نهج البلاغة - ط مطبعة الإستقامة، ج۳، ص۱۳۵، نامه ۶۴.    
۱۴. ↑ صبحی صالح، نهج البلاغه، ج۱، ص۴۵۴، نامه ۶۴.    
۱۵. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۷۱۱، نامه ۶۴.    
۱۶. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۳۸۴.    
۱۷. ↑ ابن میثم بحرانی، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۵، ص۲۰۸.    
۱۸. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین، ج۱۱، ص۲۷۵.    
۱۹. ↑ هاشمی خویی، حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج۲۰، ص۳۷۱.    
۲۰. ↑ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱۸، ص۱۹.    


قرشی بنابی، سید علی اکبر، مفردات نهج‌البلاغه، برگرفته از مقاله «حاصب»، ج۱، ص۲۸۱.    


رده‌های این صفحه : مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان خطبه 57 نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نامه 64 نهج البلاغه
جعبه ابزار