• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جُبّ (لغات‌قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جُبّ: (وَاَلْقُوهُ فی‌ غَیابَتِ الْجُبِّ)
«جُبّ» به معنای چاهی است. که آن را سنگ‌چین نکرده‌اند؛ و شاید غالب چاه‌های بیابانی چنین بوده است. و «غیابت» به معنای نهانگاه داخل چاه است که از نظرها غیب و پنهان است. این تعبیر گویا اشاره به محلی است که در چاه‌های بیابانی معمول است، و آن این که در قعر چاه، نزدیک به سطح آب، در داخل بدنه چاه، محل کوچک طاقچه‌مانندی درست می‌کنند، که اگر کسی به قعر چاه برود بتواند داخل آن بنشیند و ظرفی را که با خود برده پر از آب کند، بی آن که خود وارد آب شود و طبعاً از بالای چاه که نگاه کنند این محل درست پیدا نیست و به همین جهت، از آن تعبیر به‌ «غیابت» شده است. و در محیط ما نیز چنین چاه‌هایی وجود دارد.



(قَالَ قَآئِلٌ مَّنْهُمْ لاَ تَقْتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلْقُوهُ فِي غَيَابَةِ الْجُبِّ يَلْتَقِطْهُ بَعْضُ السَّيَّارَةِ إِن كُنتُمْ فَاعِلِينَ) (یکی از آنها گفت: «یوسف را به قتل نرسانید؛ و اگر می‌خواهید کاری انجام دهید، او را در مخفیگاه چاه بیفکنید؛ تا بعضی از قافله‌ها او را برگیرند و با خود به مکان دوری ببرند.)
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان می‌فرماید: كلمه جب به معناى چاهى است كه سنگ بست نشده باشد يعنى اطراف و ديواره‌اش را با سنگ نچيده باشند، و اگر سنگ بست باشد آن را بئر طوى گويند، و كلمه غيابة - به فتح حرف اول آن- گودالى را گويند كه اگر چيزى در آن قرار گيرد از دور نمودار نمى‌شود، و در نتيجه دو كلمه غیابت و جب مجموعا معناى ته چاه را مى‌دهد كه اگر چيزى در آن قرار گيرد به خاطر تاريكيش ديده نمى‌شود. (دیدگاه شیخ طبرسی در مجمع البیان:)


۱. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰.    
۲. راغب اصفهانی، حسین، المفردات، ط دارالقلم، ج۱، ص۱۸۲.    
۳. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، ت الحسینی، ج۲، ص۲۱.    
۴. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۹، ص۳۸۶.    
۵. یوسف/سوره۱۲، آیه۱۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، ترجمه قرآن، ص۲۳۶.    
۷. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ترجمه محمدباقر موسوی، ج۱۱، ص۱۲۹.    
۸. طباطبایی، سید محمدحسین، تفسیر المیزان، ج۱۱، ص۹۶.    
۹. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ترجمه محمد بیستونی، ج۱۲، ص۱۶۹.    
۱۰. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۵، ص۳۶۵.    



مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جُبّ»، ص۱۶۰.    


رده‌های این صفحه : لغات سوره یوسف | لغات قرآن




جعبه ابزار