جَیب - به فتح جیم (مفردات‌نهج‌البلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَیب (به فتح جیم) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای
قلب و
سینه است.
حضرت علی (علیه‌السلام) درباره انتخاب فرمانده لشکریان، و در تعریف صحابه، از این واژه استفاده نموده است.
از اين ماده دو مورد بيشتر در «
نهج‌البلاغه» نيامده است.
جَیب (به فتح جیم) به معنای قلب و سینه، آمده است.
در
اقرب الموارد آمده است: «
اَلجَيبُ: اَلقَلب وَ الصَّدر.»
مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:
آن‌حضرت به مالک اشتر مى‌نويسد:
«فَوَلِّ مِنْ جُنودِكَ أَنْصَحَهُمْ في نَفْسِكَ لله وَ لِرَسولِهِ وَ لاِِمامِكَ، (وَ أَنْقاهُمْ) جَيْباً.» «فرمانده كن از لشكريانت كسى را كه در نظر تو، به خدا و رسول خيرخواه‌تر و پاک قلبتر است.»
در اين‌جا «جيب» به معنى قلب و سينه است.
در تعريف صحابه فرموده:
«إِذا ذُكِرَ اللهُ هَمَلَتْ أَعْيُنُهُمْ حَتَّى تَبُلَّ جُيوبَهُمْ.» «چون خدا ياد مى‌شد، چشم آنها مى‌گريست تا گريبانشان‌تر مى‌شد.»
اين‌جا جيب به معنى «گريبان» است.
از این مادّه دو مورد در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جاء»، ص۲۴۳.
