جَهْز (مفرداتنهجالبلاغه)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جَهْز (به فتح جیم) یکی از
مفردات نهج البلاغه به معنای تجهیز و آماده کردن است.
حضرت علی (علیهالسلام) در رابطه به پایان
خلافت و
مرگ عثمان و بیان توصیهای در جریان
جنگ صفین از این واژه استفاده نموده است.
جَهْز (به فتح جیم) به معنای تجهیز و آماده کردن، آمده است.
چنانکه گفته میشود: «
اَلاِجهاز عَلَی الجَریح؛ تمام کردن قتل او.»
برخی از مواردی که در «
نهجالبلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل میباشد:
امیرالمومنین (علیهالسلام) در
خطبه شقشقیه درباره
عثمان و خلافكاریهاى او فرموده:
«إِلَى أَنِ انْتَكَثَ عَلَيْهِ فَتْلُهُ، وَ أَجْهَزَ عَلَيْهِ عَمَلُهُ، وَ كَبَتْ بِهِ بِطْنَتُهُ.» «عاقبت بافتههايش (براى استحكام خلافت) پنبه شد، و كردار ناشايستش كارش را تباه ساخت و سرانجام
شکم خوارگی و
ثروت اندوزی، براى ابد نابودش ساخت.»
امام (علیهالسلام) همچنین در توصیهای به یاران خود در نبرد صفین، فرموده اند:
«فَلا تَقْتُلوا مُدْبِراً، وَ لا تُصيبوا مُعْوِراً، وَ لا تُجْهِزوا عَلَى جَريح.» «کسی را که
قدرت دفاع ندارد آسیب نرسانید و زخم خورده را از پا در نیاورید.»
آن حضرت (علیهالسلام) در بیان
موعظهای نیز میفرماید:
«تَجَهَّزوا رَحِمَكُمُ اللهُ! فَقَدْ نودِيَ فيكُمْ بِالرَّحيلِ.» «آماده شوید خدا رحمتتان کند، ندا به کوچ در میان شما برخاسته و اقامت را در
دنیا کم کنید.»
این واژه سه بار در «نهج البلاغه» آمده است.
قرشی بنابی، علیاکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جهز»، ص۲۳۶-۲۳۷.