جلابیب (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
جلابيب:
(عَلَیْهِنَّ مِن جَلَابِیبِهِنَّ) جلابيب: جمع «
جلباب» است. اين واژه به كسر و فتح جيم هر دو قرائت مى‌شود.
در اين كه منظور از
«جلباب» چيست مفسران و ارباب لغت براى آن چند معنى ذكر كرده‌اند:
۱) ملحفه (چادر) و پارچه بزرگى كه از روسرى بلندتر است و سر و گردن و سينه‌ها را مى‌پوشاند.
۲) مقنعه و خمار (هر دو واژه به كسر اوّل) به معنى روسرى.
گرچه اين معانى با هم متفاوتند، ولى قدر مشترک همه آنها اين است كه بدن را به‌وسيله آن بپوشاند. اما به نظر مى‌رسد، منظور پوششى است كه از روسرى بزرگتر و از چادر كوچكتر است چنان كه نويسنده «
لسان العرب» روى آن تكيه كرده است.
به هر حال از آيه مورد بحث استفاده مى‌شود كه حكم «حجاب و پوشش» براى آزاد زنان قبل از اين زمان نازل شده بود، ولى بعضى روى ساده‌انديشى درست مراقب آن نبودند، آيه تاكيد مى‌كند كه در رعايت آن دقيق باشند.
به موردی از کاربرد
جلابيب در
قرآن، اشاره می‌شود:
(يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَ بَنَاتِكَ وَ نِسَاء الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَ كَانَ اللَّهُ غَفُورًا رَّحِيمًا) (ای
پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان
مؤمنان بگو: «جلباب‌ها ( روسری‌های بلند) خود را بر خویش فرو افکنند، این کار برای این‌که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است؛ و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده
توبه کنند
خداوند همواره آمرزنده و مهربان است.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه جلابیب جمع جلباب است، و آن جامه‌ای است سرتاسری که تمامی بدن را می‌پوشاند، یا روسری مخصوصی است که صورت و سر را ساتر می‌شود. منظور از جمله پیش بکشند مقداری از جلباب خود را، این است که آن را طوری بپوشند که زیر گلو و سینه‌هایشان در انظار ناظرین پیدا نباشد.
•
شریعتمداری، جعفر، شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «جلابیب»، ص۳۷۸.
