• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

جُؤْجُؤ (مفردات‌نهج‌البلاغه)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف





جُؤْجُؤ (به ضم جیم) یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای سینه یا قسمت جلوى کشتی است.
حضرت علی (علیه‌السلام) در جریان فتح بصره و... از این واژه استفاده نموده است.



جُؤْجُؤ (به ضم جیم) به معنای سینه، آمده است.


یکی از مواردی که در «نهج‌البلاغه» به کار رفته است، به شرح ذیل می‌باشد:

۲.۱ - كَجُؤْجُؤِ - خطبه ۱۳ (ذم اهل بصره)

امام (صلوات‌الله‌علیه) پس از فتح بصره در ملامت اهل آن چنین فرمود:
«كُنْتُمْ جُنْدَ الْمَرْأَةِ، وَ أَتْباعَ البَهيمَةِ، رَغا فَأَجَبْتُم، وَ عُقِرَ فَهَرَبْتُمْ ... كَأَنّي بِمَسْجِدكُمْ كَجُؤْجُؤِ سَفينَة، قَدْ بَعَثَ اللهُ عَلَيْها العَذابَ مِنْ فَوْقِها وَ مِنْ تَحتِها.»
«لشکریان زن (عائشه) بودید و پیروان چهار پا (شتر عائشه)، آن شتر نعره کشید جمع شدید و کشته شد فرار کردید ... گویا می‌بینم که مسجد شما مانند سینه کشتی نمودار است آن‌گاه که خداوند به شهر شما از بالا و پائین عذاب فرستد.» شرح غرق شدن و آمدن عذاب در لفظ «بصره» گذشت.



این واژه چهار ‌بار در «نهج البلاغه» و همه در خطبه ۱۳ آمده است.


۱. طریحی نجفی، فخرالدین، مجمع البحرین ت-الحسینی، ج۱، ص۸۰.    
۲. شرتونی، سعید، أقرب الموارد فی فصح العربیة و الشوارد، ج۱، ص۴۹۷.    
۳. سید رضی، محمد، نهج البلاغه، ت الحسون، ص۵۶، خطبه ۱۳.    
۴. عبده، محمد، نهج البلاغه - ط مطبعه الاستقامه، ج۱، ص۴۱، خطبه ۱۳.    
۵. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۵، خطبه ۱۳.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، نهج البلاغه با ترجمه فارسی روان، ص۵۱، خطبه ۱۳.    
۷. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۶.    
۸. بحرانی، ابن میثم، ترجمه و شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۵۷۸.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیر المومنین، ج۱، ص۵۱۱.    
۱۰. هاشمی خویی، حبیب‌الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه، ج۳، ص۲۱۱.    
۱۱. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۱، ص۲۵۱.    
۱۲. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۶، خطبه۱۳.    
۱۳. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۶، خطبه۱۳.    
۱۴. صبحی صالح، نهج البلاغه، ص۵۶، خطبه۱۳.    



قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «جُؤْجُؤ»، ص۱۹۵.    






جعبه ابزار