تَفَثَ (لغات‌قرآن)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
تَفَثَ: (ثُمَّ لْیَقْضُوا تَفَثَهُمْ)«تَفَثَ» به گفته بسیاری از ارباب لغت و مفسران معروف، به معنای چرک، کثافت و زوائد بدن همچون
ناخن و موهای اضافی است و به گفته بعضی در اصل به چرک‌های زیر ناخن و مانند آن گفته می‌شود.
گرچه، بعضی از ارباب لغت منکر وجود چنین ریشه‌ای در لغت عرب شده‌اند، ولی گفته‌ای را که
«راغب» در «
مفردات» آورده که یک عرب بیابانی به مخاطب خود که بسیار کثیف و آلوده بود گفت: مَا اَتْفَثَکَ وَ اَدْرَنَکَ؟: «چقدر کثیف و آلوده‌ای»؟ دلیل بر این است که این واژه عربی است و ریشه در لغت عرب دارد.
در روایات اسلامی نیز کراراً این جمله، به گرفتن ناخن، پاکیزه کردن بدن و کنار گذاشتن احرام تفسیر شده است؛ و به تعبیر دیگر، این جمله اشاره به برنامه
«تقصیر» است که از
مناسک حج محسوب می‌شود. در بعضی از روایات نیز به
«تراشیدن سر» که یکی دیگر از طرق تقصیر می‌باشد تفسیر شده است.
(ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ) (سپس، بايد آلودگی‌هايشان را برطرف سازند؛ و به نذرهاى خود وفا كنند؛ و بر گردِ خانه گرامى
کعبه،
طواف كنند.)
علامه طباطبایی در
تفسیر المیزان می‌فرماید: کلمه تفث به معنای چرک بدن است. و قضای تفث به معنای زایل کردن هر چیزی است که به خاطر احرام در بدن پیدا شده، مانند ناخن،
مو، و امثال آن. و قضای تفث، کنایه است از بیرون شدن از احرام.
(دیدگاه
شیخ طبرسی در
مجمع البیان:
)
•
مکارم شیرازی، ناصر، لغات در تفسیر نمونه، برگرفته از مقاله «تَفَثَ»، ص۱۳۴.
