• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

تمدن دوران ذوالقرنین (قرآن)

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف


قرآن کریم در مورد تاسیس و گسترش تمدنی عظیم در عصر ذوالقرنین مطالبی می فرماید که در ذیل به آن اشاره می شود.


قرآن کریم در مورد تاسیس و گسترش تمدنی عظیم در عصر ذوالقرنین می فرماید: «ویسـلونک عن ذی القرنین قل ساتلوا علیکم منه ذکرا• انا مکنا له فی الارض وءاتینـه من کل شیء سببـا• قالوا یـذا القرنین ان یاجوج وماجوج مفسدون فی الارض فهل نجعل لک خرجـا علی ان تجعل بیننا وبینهم سدا• قال ما مکنی فیه ربی خیر فاعینونی بقوة اجعل بینکم وبینهم ردمـا• ءاتونی زبر الحدید حتی اذا ساوی بین الصدفین قال انفخوا حتی اذا جعله نارا قال ءاتونی افرغ علیه قطرا؛
[۱] کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
[۲] کهف/سوره۱۸، آیه۸۴.    
[۳] کهف/سوره۱۸، آیه۹۴ - ۹۶.    
و از تو در باره « ذو القرنین » سؤال می‌کنند، بگو به زودی گوشه‌ای از سرگذشت او را برای شما بازگو خواهم کرد• ما به او در روی زمین قدرت و حکومت دادیم و اسباب هر چیز را در اختیارش نهادیم• (آن گروه به او) گفتند‌ای ذو القرنین یأجوج و مأجوج در این سرزمین فساد می‌کنند آیا ممکن است ما هزینه‌ای برای تو قرار دهیم که میان ما و آنها سدی ایجاد کنی؟ • (ذو القرنین) گفت: آنچه را خدا در اختیار من گذارده بهتر است (از آنچه شما پیشنهاد می‌کنید) مرا با نیروئی یاری کنید، تا میان شما و آنها سد محکمی ایجاد کنم• قطعات بزرگ آهن برای من بیاورید (و آنها را به روی هم چیند) تا کاملا میان دو کوه را پوشانید، سپس گفت ( آتش در اطراف آن بیافروزید و) در آتش بدمید، (آنها دمیدند) تا قطعات آهن را سرخ و گداخته کرد، گفت (اکنون) مس ذوب شده برای من بیاورید تا به روی آن بریزم.»

تمکین به معنای قدرت دادن است. وقتی گفته می‌شود «مکنته» ویا «مکنت له» معنایش این است که من اورا توانا کردم. پس تمکن در زمین به معنای قدرت تصرف در زمین است، تصرفی مالکانه ودلخواه، وچه بسا گفته شود که مصدری است ریخته و قالب گرفته شده از ماده کون نه از مکن به توهم اصالت میم. پس تمکین به معنای استقرار وثبات دادن است ثباتی که باعث شود دیگر از مکانش کنده نشود وهیچ مانعی مزاحمتش نتواند کند.

کلمه سبب به معنای وصله ووسیله است. پس معنای ایتاء سبب از هر چیز این می‌شود که از هر چیزی که معمولا مردم به وسیله آن متوسل به مقاصد مهم زندگی خود می‌شوند، از قبیل عقل و علم و دین و نیروی جسم وکثرت مال و لشگر و وسعت ملک و حسن تدبیر و غیر آن. جمله مورد بحث منتی است از خدای تعالی که بر ذوالقرنین می‌گذارد وبا بلیغترین بیان امر اورا بزرگ می‌شمارد. نمونه‌هایی که خداوند تعالی از سیره و عمل و گفتار اونقل می‌کند که مملواز حکمت و قدرت است شاهد بر همین است که غرض بزرگ شمردن امر اواست.
[۴] طباطبائی، سیدمحمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۴۹۸.    
[۵] طباطبائی، سیدمحمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۵۰۳.    
[۶] مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۵۲۶.    
[۷] فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۳، ص۲۵۸.    
[۸] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۶، ص۳۷۸.    


۱. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۸۳.    
۲. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۸۴.    
۳. ↑ کهف/سوره۱۸، آیه۹۴ - ۹۶.    
۴. ↑ طباطبائی، سیدمحمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۴۹۸.    
۵. ↑ طباطبائی، سیدمحمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۳، ص۵۰۳.    
۶. ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۵۲۶.    
۷. ↑ فیض کاشانی، محسن، تفسیر صافی، ج۳، ص۲۵۸.    
۸. ↑ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۶، ص۳۷۸.    


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «تمدن دوران ذوالقرنین».    




جعبه ابزار