تفسیر تطبیقی (کتاب)
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
«تفسیر تطبیقی» نوشتاری است که به بررسی تطبیقی مبانی
تفسیرقرآن و معارفی از
آیات در دیدگاه فریقین (
شیعه و
اهل سنت) می‌پردازد.
بنابراین مراد از تطبیق در این نوشتار، مقایسه بین دو مکتب از میان مکاتب یا روش‌های گوناگون تفسیری مانند روش ادبی، اجتهادی، کلامی و... نیست بلکه بررسی تطبیقی تفسیر آیات، فارغ از روش‌ها و مکاتب گوناگون آن تنها براساس دو منظر شیعی و اهل سنت می‌باشد. استفاده از چنین روش تفسیری‌ای به کشف نقاط قوت و ضعف فریقین در مبانی تفسیر و دیدگاههای تفسیری و نیز شناخت نقاط اشتراک و افتراق ایشان در این زمینه، همچنین مرزبندی دقیق اختلافات مبنایی با تفاوتهای بنایی و بررسی و نقد هرکدام، کشف اختلاف‌های لفظی فریقین و خارج کردن آنها از محل بحث، برملا ساختن بسیاری از داوریهای ناآگاهانه و غیره کمک می‌نماید. این نوشتار در دو حوزه مبانی تفسیر و معارف آیات قرآن از دیدگاه فریقین به بحث نشسته است.
در حوزه مبانی تفسیر، اصول و پیش فرضهای فریقین درباره تفسیر قرآن در دو بخش مبانی مشترک و مبانی مختص مورد بررسی قرار می‌گیرند. در حوزه معارف آیات، موضوعاتی از قرآن کریم گزینش شده و تفسیر آنها از دیدگاه فریقین به صورت تطبیقی بررسی می‌شود. این گزینش براساس اولویت‌ها و نیازهاست. بخشی از این اولویت‌ها در تفاوت دیدگاههای تفسیری شیعه و اهل سنت (به طور عام) و بخشی در تفاوت دیدگاههای شیعه با
وهابیان (به طور خاص) تعیین شده‌اند.
کتاب مشتمل بر پیشگفتاری از نویسنده و پنج بخش ذیل می‌باشد: بخش اول: «مبانی مشترک در تفسیر فریقین» شامل عناوین: امکان فهم و جواز تفسیر قرآن، حرمت
تفسیر به رای، وجود سطح‌ها و ساحت‌ها برای قرآن، حجیت
سنت پیامبرخدا در تفسیر و
مصونیت قرآن از
تحریف می‌باشد. بخش دوم: «مبانی مختص در تفسیر فریقین» عناوین: حجیت سنت
اهل بیت علیهم‌السّلام در تفسیر آیات،
حجیت عقل در تفسیر قرآن و
حجیت قول صحابه در تفسیر قرآن را دربر دارد. بخش سوم: «بررسی تطبیقی
آیه عصمت» شامل عناوین: کلیات، نقاط مشترک فریقین در تفسیر آیه، بررسی دیدگاه شیعه در تفسیر آیه، بررسی دیدگاههای اهل سنت در تفسیر آیه و ارزیابی و نقد شبهات درباره دیدگاه شیعه می‌باشد. بخش چهارم: «بررسی تطبیقی
آیه غار» شامل: کلیات، نقاط مشترک فریقین در تفسیر آیه، بررسی دیدگاه اهل سنت در تفسیر آیه و بررسی دیدگاه شیعه در تفسیر آیه می‌باشد. بخش پنجم: «راهنمای بررسی تفسیر تطبیقی آیاتی از قرآن» در این بخش به بررسی تطبیقی ۱۸ آیه از قرآن (آیات ۵۵ و ۵۶ مائده، ۵۹
نساء ، ۳
مائده ، ۵
قصص ، ۳
زمر ، ۹۷
یوسف ، ۶۴ نساء، ۸۴
توبه ، ۲۱
کهف ، ۱۱۴ مائده، ۴
ممتحنه ، ۱۰۰ توبه، ۱۸
فتح ، ۳ و ۴
تحریم ، ۶
احزاب ، ۷۴
انعام ، ۱۸۸
اعراف و ۴۰
نمل )
به صورت اجمال پرداخته شده است. در پایان هریک از عناوین ذیل بخش پنجم قسمتی با عنوان «پرسش و پژوهش» قرار داده شده و در انتهای کتاب نمایه‌های کتاب درج شده است.
کتاب حاضر به قلم آقای دکتر فتح الله نجارزادگان و به
زبان فارسی در قطع وزیری با جلد شومیز در ۴۸۶ صفحه برای بار نخست در سال ۱۳۸۳ هجری شمسی توسط «انتشارات مرکز جهانی علوم اسلامی» قم منتشر شده است.
پیشگفتار نویسنده و متن کتاب.
نرم افزار مشکات الانوار، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.
