• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه عصمت

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



آیه پاک بودن اهل بیت (ع) از هر نوع پلیدى را آیه عصمت یا آیه تطهیر گویند.



به آیه ۳۳ سوره احزاب "آیه تطهیر" مى گویند: "... انما یریدالله لیذهب عنکم الرجس أهل البیت و یطهرکم تطهیراً ؛ همانا خداوند مى خواهد که از شما اهل بیت هر پلیدى را بزداید و شما را چنان که باید و شاید پاکیزه دارد " .


تطهیر در لغت پاک کردن است و در این آیه به معناى پاک گردانیدن از پلیدى شرک و گناه به کار رفته است .


این که مراد از اهل بیت چه کسانى هستند، سه قول است .

۳.۱ - خویشاوندان پیامبر

قول اول: خویشاوندان پیامبر (ص) مانند آل علی (ع)، آل عقیل، و آل جعفر، از صدقه و زکات بر حذر داشته و مراد از تطهیر، گرفتن صدقه و زکات از مردم است .

۳.۲ - زنان پیامبر

قول دوم: زنان پیامبر (ص) است ؛ زیرا سیاق آیه در بیان حالات ایشان است .

۳.۲.۱ - جواب قول دوم

و در جواب قول دوم گفته اند: اگر مراد از اهل بیت (ع) زنان پیامبر (ص) بود، باید "عنکن و یطهرکن" بکار مى برد و حال آن که "یطهرکم" آمده است که به مردان اطلاق مى شود و رسول خدا (ص)، علی(ع)، حسن (ع) و حسین (ع) جزو آنان بوده اند.

۳.۳ - پنج تن آل عبا

قول سوم: پیامبر (ص)، علی بن ابیطالب (ع)، فاطمه (س)، حسن (ع) و حسین (ع) است .

۳.۳.۱ - دلیل بر اثبات قول سوم

براى اثبات صحت این قول مى توان به احادیث بى شمارى که از صحابه و تابعین در کتب اهل سنت نقل شده است، مراجعه کرد.
براى نمونه: (جامع البیان، ج۲۲، ص۵-۷؛ الجامع لاحکام القرآن، ج۱۴، ص۱۸۲؛ تفسیر ابن کثیر، ج۳، ص۴۹۲؛ بحرالمحیط، ج۷، ص۲۲۸؛ و مسند احمدبن حنبل، ج۴، ص۱۰۷ و ج۶، ص۲۹۲، ۲۹۸؛ مجمع البیان، ج۱۳۸، ص۵-۱۳۹).

۳.۳.۲ - نظر طبری

"طبری" در تأیید قول سوم مى نویسد: "مراد خداوند، خاندان محمد (ص) است ". و از رسول الله (ص) روایت شده است که فرمود: این آیه درباره پنج تن نازل شده است: " من، علی، حسن، حسین و فاطمه" (مختصر من تفسیر الامام الطبری، ۱۱۰/۲ - ۱۱۱).


به اجماع علمای شیعه و اکثر علمای اهل سنت قول سوم صحیح است .


تعبیر به "انماً که معمولاً براى حصر مى آید، دلیل بر این است که این موهبت ویژه خاندان پیامبر(ص) است . جمله "یرید" اشاره به اراده تکوینی است وگرنه اراده تشریعی خداوند به لزوم پاکى، اختصاص به خاندان پیامبر (ص) ندارد، و همه مردم، بدون استثنا،به حکم شرع موظف اند از هرگونه گناه و پلیدی پاک باشند.


واژه "رجس" به معناى چیز ناپاک است ؛ خواه ناپاک از نظر طبع آدمى باشد یا به حکم عقل یا شرع و یا همه این ها.


مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۱۷، ص۲۹۲.    
منصور، عبدالحمیدیوسف، نیل الخیرات فى القراءات العشرة، ج۱۶، ص۳۰۹.
سبحانی، جعفر، الایمان والکفرفى الکتاب والسنة، ج۱، ص۲۴۷.
حجتی، محمد باقر، پژوهشى درتاریخ قرآن کریم، ص۶۹-۷۰.
فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیرالکبیر، ج۲۵، ص۲۰۹.


مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی.    






جعبه ابزار